Απασφαλισμένη η τοξική βόμβα στο Λαύριο

Του ΑΛΕΞ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η κόκκινη κορδέλα κόπηκε. Παρουσία επιστημόνων, τοπικών αρχόντων και δεκάδων προσκεκλημένων, τα εγκαίνια του έργου έγιναν με επιτυχία. Η ζωντανή μουσική, οι μεζέδες και το αλκοόλ δεν έλειψαν ούτε λεπτό μετά και τις τοποθετήσεις των ομιλητών.

Στο τούνελ της γραφειοκρατίας παραμένει ο πρώτος ΧΥΤΡΕ στην Ελλάδα (φωτ.: Σπ. Τσακίρης) Εναν όμως χρόνο μετά, το μόνο που φαίνεται να λείπει είναι το ίδιο το έργο. Το πρώτο φως στο γραφειοκρατικό τούνελ μόλις τώρα άρχισε να αχνοφαίνεται.

Πρόκειται για τον πρώτο στην Ελλάδα Χώρο Υγειονομικής Ταφής Ρυπασμένων Εδαφών (ΧΥΤΡΕ) που ενώ εγκαινιάστηκε πέρυσι, μέχρι σήμερα δεν έχει λειτουργήσει. Ο ΧΥΤΡΕ δημιουργήθηκε με την προοπτική να απενεργοποιήσει κυριολεκτικά την περίφημη «τοξική βόμβα» που βρίσκεται εδώ και δεκαετίες μέσα στις εγκαταστάσεις της πρώην Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου που σήμερα στεγάζουν το Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ).

Η τοξική αυτή βόμβα αφορά κυρίως το ετοιμόρροπο κτίριο του Κονοφάγου, εντός του οποίου βρίσκονται περισσότεροι από 150 τόνοι τοξικών ρύπων και βαρέων μετάλλων με κυρίαρχο το άκρως θανατηφόρο -ακόμα και σε απειροελάχιστες ποσότητες- αρσενικό. Η κατασκευή του ΧΥΤΡΕ αφορά μόνο τα τοξικά απόβλητα ή ρυπασμένα εδάφη που απαντούν μέσα στο ΤΠΠΛ.

Κίνδυνος κατάρρευσης

Το εν λόγω κτίριο, πρωτοποριακό στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, φιλτράριζε όλους τους τοξικούς ρύπους από τις μεταλλουργικές εργασίες με αποτέλεσμα να σωθούν εκατοντάδες εργαζόμενοι που μέχρι τότε αποδεκατίζονταν. Το κτίριο, που πήρε το όνομά του από τον εμπνευστή του, καθηγητή και μετέπειτα πρύτανη στο ΕΜΠ, Κωνσταντίνο Κονοφάγο, έμεινε με τα χρόνια να ερειπώνει. Σήμερα κινδυνεύει να καταρρεύσει, καθώς έχει χάσει το 25% της στατικής του ικανότητας, ενώ σε συγκεκριμένη διεύθυνση η στατική του ικανότητα βρίσκεται στο 0%.

Σύμφωνα με μελέτες του ΕΜΠ, οι συνέπειες από το τοξικό σύννεφο που θα σηκωθεί εάν το κτίριο καταρρεύσει θα είναι επιεικώς ολέθριες, τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για το ήδη επιβαρημένο λαυρεωτικό περιβάλλον. Επιπροσθέτως, το ΕΜΠ, ως φορέας λειτουργίας του ΤΠΠΛ, είχε κάνει επανειλημμένες εκκλήσεις στις αρμόδιες κυβερνητικές αρχές προκειμένου να βρεθεί μια λύση.

Το ΕΜΠ ανέλαβε με ευρωπαϊκούς πόρους από το Γ' ΚΠΣ (ΕΠΑΝ 2000-2006) να κατασκευάσει τον ΧΥΤΡΕ που είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα «Εξυγίανση Εδαφών και Συμπληρωματικά Εργα στο ΤΠΠΛ». Πραγματοποίησε τις μελέτες, προκήρυξε το έργο, ενώ η Τεχνική του Υπηρεσία επέβλεπε το έργο. Η μεταφορά όμως των στερεών αποβλήτων ακόμα δεν έχει πραγματοποιηθεί. Κι αυτό γιατί πρώτα πρέπει να διασφαλιστεί στατικά το κτίριο του Κονοφάγου ώστε να μπορέσουν με ασφάλεια να μπουν μέσα και να αρχίσουν τη διαδικασία της απορρύπανσής του.

Πρόκειται για τη β' φάση του έργου -προϋποθέτει ένταξη στο ΕΣΠΑ 2007-2013-, για την καθυστέρηση της οποίας έξι βουλευτές έχουν καταθέσει τους τελευταίους μήνες ερωτήσεις στη Βουλή. Μόλις τον προηγούμενο μήνα, το υπουργείο Οικονομικών απέστειλε στην Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του ΕΜΠ εγκύκλιο για υποβολή προτάσεων σχετικά με την «Ολοκλήρωση των έργων στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ) Β' Φάση» προκειμένου, σε περίπτωση που πληρούν τις προϋποθέσεις, να χρηματοδοτηθούν. Οψόμεθα. *