ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΎ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

ΑΒΔΗΜΙΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΤΟ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΣΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Η παρούσα πρόταση στοχεύει στον καθορισμό επιχειρηματικών κατευθύνσεων και στρατηγικών αξόνων λειτουργίας επί των οποίων θα κινηθεί στο άμεσο και απώτερο μέλλον οι παραγωγικές δυνάμεις του τουριστικού προϊόντος του Νομού Χαλκιδικής.

Με το συγκεκριμένο σχέδιο, επιδιώκεται να αναλυθεί το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον του Νομού από τουριστικής υφής, ενώ επιχειρείται να αναπτυχθεί ένα μοντέλο σύνδεσης του πρωτογενούς τομέα παραγωγής, με το τουριστικό προϊόν.

Η Χαλκιδική είναι ένας προορισμός, με σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Μέχρι σήμερα, το τουριστικό προϊόν αναπτύχθηκε, μη αειφορικά, με έντονα εποχικό χαρακτήρα και εξάρτηση από τους διεθνείς tour operators. Το μοντέλο αυτό, πρέπει να αλλάξει υπό την εποπτεία του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής, για τον λόγο αυτό προτείνεται η ανάπτυξη ενός Οργανισμού Προώθησης της Χαλκιδικής με συγκεκριμένη δομή, επιχειρησιακό σχέδιο και αποστολή. Βασικοί άξονες της τουριστικής πολιτικής είναι η ανάπτυξη του Πολιτισμικού τουρισμού (με έμφαση στον Θρησκευτικό και ιστορικό Τουρισμό) και των υφιστάμενων δομών θαλάσσιου τουρισμού. Θεμελιώδης στόχος που θα πρεπει να επιτευχθεί είναι η ανάπτυξη τουριστικής δραστηριότητας σε ετήσια βάση, σε όλο το νομό. Η Χαλκιδική διαθέτει τουριστικούς πόλους παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας και έλξης: Το Αγιον Όρος, τη γενέτειρα του Αριστοτέλη, την διώρυγα του Ξέρξη, τη ζεστή, ρηχή και πεντακάθαρη θάλασσα και τέλος προϊόντα με εγνωσμένη αξία, όπως το κρασί, το λάδι, η ελιά, η αλιεία, το μέλι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, την κτηνοτροφία, κλπ.

Η διασύνδεση του πρωτογενούς τομέα παραγωγής με τουριστικό προϊόν θα επιφέρει προστιθέμενη αξία στην τουριστική εμπειρία, θα ενισχύσει την τοπική οικονομία και μακροσκοπικά θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη στο εισόδημα των κατοίκων, την απασχόληση την επένδυση και την αύξηση των εσόδων από έμμεση και άμεση φορολογία.

Βασικοί άξονες της ανάπτυξης

Η ανάπτυξη θα έλθει μέσα από τέσσερις διακριτούς άξονες ανάπτυξης:

• Α. Δημιουργία του Οργανισμού Προώθησης υπό την εποπτεία του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής

• Β. Ανάπτυξη του Πολιτισμικού τουρισμού

• Γ. Πιστοποίηση των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και διασύνδεση του με τον τουρισμό κατά τα πρότυπα του «Ελληνικό Πρωινό», όπως αυτό αναπτύχθηκε και εφαρμόζεται ήδη από το Ξενοδοχειακή Επιμελητήριο Ελλάδος και τη Ένωση Ξενοδόχων της Χαλκιδικής.

• Δ. Δημιουργία Σχολής Τουρισμού, με σκοπό τη διαρκή εκπαίδευση των επαγγελματιών.

Σύντομη ανάλυση των βασικών αξόνων ανάπτυξης

Α. Δημιουργία του Οργανισμού Προώθησης υπό την εποπτεία του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής

Ο οργανισμός θα έχει επίσημη νομική υπόσταση και θα αποτελεί σύμπραξη των δημοσίων και ιδιωτικών φορέων. Η νομική του υπόσταση θα επιτρέψει στην διεκδίκηση κονδυλίων α) από το κράτος και β) από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προς εκπλήρωση λειτουργικών εξόδων και χρηματοδότησης εργασιών που θα αφορούν τόσο στην προβολή του νομού, όσο και στην χρηματοδότηση εργασιών που θα σχετίζονται με την πιστοποίηση και την προώθηση τοπικών προϊόντων. Η δομή του Οργανισμού θα πρέπει να είναι ευέλικτη με τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή συμμετεχόντων. Ως εκ τούτου, προτείνεται ο Οργανισμός να αποτελείται από ένα ολιγάριθμο διοικητικό σχήμα το οποίο ταυτόχρονα θα είναι αποτελεσματικό και θα διασφαλίζει την ισότιμη και ισόρροπη αντιπροσώπευση δημοσίου και ιδιωτικού συμφέροντος. Η νομική του μορφή θα πρέπει να είναι αυτή του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ). Τον Οργανισμό συνθέτουν δύο ευδιάκριτα σώματα. Οι «Εταίροι» και τα «Μέλη», ενώ κρίνεται σκόπιμο, ο Οργανισμός να καλλιεργήσει τις σχέσεις του με φορείς και οργανώσεις που σχετίζονται έμμεσα με τον τουρισμό (όπως το Α.Τ.Ε.Ι.Θ., τα πανεπιστήμια κα.), οι οποίοι θα λειτουργούν ως «Συνεργάτες» του για εξειδικευμένα θέματα

Δήλωση εταιρικής αποστολής του Οργανισμού Προβολής και Προώθησης

Ο Οργανισμός έχει ως αποστολή τον συντονισμό των προσπαθειών των φορέων και των επιχειρήσεων του τουρισμού του συνόλου των φορέων της Χαλκιδικής με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών των τουριστών (ή επισκεπτών) με κερδοφόρο οικονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά και πολιτιστικά τρόπο για την τοπική κοινωνία. Ο Οργανισμός οφείλει να διασυνδέσει και να προωθήσει στις επιχειρήσεις του νομού, πιστοποιημένα τοπικά αγροτικά, κτηνοτροφικά και αλιευτικά προϊόντα, αποσκοπώντας παράλληλα, στη διασφάλιση του ιδιωτικού και δημοσίου συμφέροντος, στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των τουριστών και των μονίμων κατοίκων, στην ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη και τη διάχυση των ωφελειών στο κοινωνικό σύνολο.

Μέτοχοι του Οργανισμού Προβολής και Προώθησης

Α. Εταίροι 

Το δημόσιο τομέα (δημόσιο εταίροι) εκπροσωπούν οι:

1. Δήμοι

2. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (αιρετή)

Τον ιδιωτικό τομέα (ιδιώτες εταίροι) εκπροσωπούν οι:

4. Επιμελητήρια

6. Ένωση Ξενοδόχων

Οι παραπάνω εταίροι (δημόσιοι και Ιδιώτες) συνθέτουν το εξαμελές Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού στο οποίο προεδρεύει ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου. 

Β. Μέλη

Τα μέλη συνδέονται άμεσα με τον οργανισμό και μπορεί να έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με την τουριστική ανάπτυξη του νομού, περιλαμβάνοντας ακόμη και ατομικές επιχειρήσεις / άτομα, με τους οποίους μπορεί ο Οργανισμός να συνεργάζεται σε επιμέρους σχετικές δράσεις, όπως για παράδειγμα περιβαλλοντικές δράσεις, ειδικές θεματικές δράσεις κλπ. Τα μέλη συμμετέχουν, έναντι ετήσιας συνδρομής που θα ορίσει το Διοικητικό Συμβούλιο, στις συνεδριάσεις της Γενικής Συνέλευσης και έχουν δικαίωμα λόγου και ψήφου .

Γ. Συνεργάτες

Οι Συνεργάτες του Οργανισμού διατηρούν έμμεση σχέση μαζί του και λειτουργούν ως συμβουλευτικό όργανο επί εξειδικευμένων επιστημονικών ή άλλων θεμάτων. Συνεργάτες του Οργανισμού μπορούν να είναι τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα, φορείς και οργανώσεις που εδρεύουν στην πόλη, ενώσεις φυσικών ή νομικών προσώπων που σχετίζονται έμμεσα με τον τουρισμό, ενώσεις και σύλλογοι επιστημόνων, πολίτες κα. Συμμετέχουν σε συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου όταν του ζητηθεί και έχουν δικαίωμα λόγου. Στις συνεδριάσεις της Γενικής Συνέλευσης έχουν δικαίωμα λόγου, ενώ δικαίωμα ψήφου αποκτούν με την σχετική συνδρομή τους προς τον Οργανισμό .

Β. Ανάπτυξη του Πολιτισμικού τουρισμού

Ο πολιτισμικός τουρισμός είναι το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Χαλκιδικής με ισχυρούς πόλους έλξης, όπως το Αγιον Όρος, τη γενέτειρα του Αριστοτέλη τα Στάγιρα και τέλος τη διώρυγα του Ξέρξη. Ωστόσο το πλεονέκτημα αυτό είναι ανεκμετάλλευτο και εν γένει, σε λανθάνουσα κατάσταση. Τα άμεσα βήματα ανάπτυξης προτείνεται να είναι :

• Μέσα σε διάστημα 2-3 εβδομάδων θα πρέπει να συλλεχτούν πιθανά σημεία ενδιαφέροντος (πχ. Βήμα Αγίου Παύλου στα Νέα Ρόδα κλπ) και να δημιουργηθει μια πολιτισμική διαδρομή τουλάχιστον 5ημερών.
• Δημιουργία θεματικού Πάρκου «Αριστοτέλη» στα αρχεία Στάγειρα
• Δημιουργία θεματικού Πάρκου «Ξέρξη» στα Νέα Ρόδα
• Δημιουργία θεματικού Πάρκου «Μοναστική Πολιτεία» στην Ουρανόπολη.
• Δημιουργία θεματικού Πάρκου «Ελληνικός Χρυσός- Φίλιππος» στην θέση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων εξόρυξης μεταλλευμάτων
• Δημιουργία «Μονοπάτι του Κρασιού» στις εγκαταστάσεις των αμπελώνων της επιχείρησης ΤΣΑΝΤΑΛΗΣ ΑΕ

Η χρηματοδότηση θα προκύψει από την εκμετάλλευση πόρων μέσω ΕΣΠΑ και αναπτυξιακών νόμων

Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι ιδιαίτερα στην περίπτωση του Αγίου Όρους, δεν θα πρέπει να διαταραχθεί ο χαρακτήρας του μοναχισμού. Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα έγκαιρα έτσι ώστε να μην επέλθει ρήξη του Οργανισμού με την μοναστική πολιτεία.

Ο Οργανισμός θα πρέπει να συνεργαστεί με φορείς όπως το marketing Greece που λειτουργεί υπό την αιγίδα του ΣΕΤΕ προκειμένου να προωθηθεί στα κατάλληλα τουριστικά κανάλια, προσελκύοντας τουριστικό κοινό που κατά τεκμήριο δαπανά πολλαπλάσια ποσά από αυτά των καταναλωτών μαζικού τουρισμού. 

Γ. Πιστοποίηση των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και διασύνδεση του με τον τουρισμό.

Η Πιστοποίηση των προϊόντων είναι κομβικής σημασίας για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης. Ορεινές, ημιορεινές και πεδινές περιοχές του Νομού, παρέχουν τη δυνατότητα καλλιέργειας προϊόντων, τα οποία είναι παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας και ποιοτικών προδιαγραφών. Ο Οργανισμός έχει ως βασική εταιρική του αποστολή να προχωρήσει στην πιστοποίηση των προϊόντων. Στην κατεύθυνση αυτή θα συνδράμουν και επιχειρήσεις που έχουν ως κύριο αντικείμενο στην πιστοποίηση των προϊόντων, ως εκ τούτου θα πρέπει να συμμετάσχουν στον Οργανισμό είτε ως μέλη, είτε ως συνεργάτες. Επίσης κομβικής σημασίας είναι η προώθηση των προϊόντων στην τοπική αγορά. Για το λόγο αυτό προτείνεται: α) η υπογραφή συμφωνητικών συνεργασίας επιχειρήσεων με τους παραγωγικούς φορείς υπό την εποπτεία ή τη διαιτησία του Επιμελητηρίου, β) την ειδική σήμανση των προϊόντων στις συσκευασίες τους με τον τίτλο «Product of Chalkidiki” γ) τη σήμανση των επιχειρησεων που θα συνεργάζονται με τον τίτλο «Υποστηρίζω τα τοπικά προϊόντα» σε εμφανές σημείο στην έδρα / υποκατάστημα της επιχείρησης. Τοιουτοτρόπως, θα ενταθεί η καταναλωτική ηθική υποστήριξης των τοπικών προϊόντων από τις επιχειρήσεις και τους κατοίκους. Παρόμοια παραδείγματα αναφέρονται πολλά στην παγκόσμια βιβλιογραφία. Θα αναφερθουν εν τάχη το παράδειγμα της Κρήτης «Product of Crete» και το παράδειγμα του «Ελληνικό Πρωινό» το οποίο έχει ήδη υιοθετήσει και εφαρμόσει η ένωση ξενοδόχων Χαλκιδικής, (παρουσιάστηκε δε, με εξαιρετική επιτυχία στην έκθεση PHILOXENΙΑ το τρέχον έτος.

Δ. Δημιουργία Σχολής Τουρισμού, με σκοπό τη διαρκή εκπαίδευση των επαγγελματιών.

Η συνεχής εκπαίδευση των επαγγελματιών κρίνεται σκόπιμη και συνεχής. Η σχολή τουρισμού, όπως ζητήθηκε να αναπτυχθεί από το Υπουργείο Παιδείας, οφείλει να παράσχει με στελέχη κάθε επιχείρηση που σχετίζεται με την τουρισμό. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην εκπαίδευση ιδιοκτητών ενοικιαζομένων δωματίων οι οποίοι παρέχουν έναν πολύ μεγάλο ποσοστό των κλινών στο νομό. Τέλος, βασική εκπαιδευτική παράμετρος της Σχολής Τουρισμού είναι η συνεχείς ενημέρωση σχετικά με την γαστρονομία και την πιστοποίηση των προϊόντων. Για την πλήρωση των αναγκών αυτών θα δημιουργηθεί κατεύθυνση τεχνολογίας τροφίμων.

Το συνοπτικό σχέδιο ανάπτυξης, μπορεί εφόσον ζητηθεί να αναλυθεί πληρέστατα, με κατάλληλες οικονομοτεχνικές μελέτες και προϋπολογισμούς, από ομάδα επιστημόνων και επαγγελματιών που θα υποδείξει το Επιμελητήριο. Ο συγγράφων το κείμενο οφείλει να διατηρήσει το ρόλο του συμβούλου, με σύμβαση, δίχως αμοιβή.