Ψήφισμα 48 συλλόγων και φορέων για το ΣΜΑ Ευκαρπίας

ΔΙΚΤΥΟ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ( ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ – ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ - ΓΟΝΕΩΝ & ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ – ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ) ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ ΚΑΙ ΔΥΤ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων  (ΣΜΑ) ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ - ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ

Θέμα : « Ψήφισμα διαμαρτυρίας από συλλόγους, φορείς και πολίτες της δυτικής Θεσσαλονίκης, για την οριστική παύση της κατασκευής του γιγάντιου και υπερδιαστολογημένου Σ.Μ.Α.  ΒΔ τομέα – Ευκαρπίας (με μέση δυναμικότητα 1100 τόνων/ημέρα) στην υφιστάμενη θέση (100 μέτρα πίσω από το ΤΙΤΑΝ) που υποβαθμίζει περιβαλλοντικά ακόμη περισσότερο την περιοχή μας (και συσσωρευτικά με τις υπόλοιπες δεκάδες βιομηχανικές δραστηριότητες που υπάρχουν δίπλα στα σπίτια μας). Απαίτηση για αλλαγή - επικαιροποίηση του υπάρχοντος περιφερειακού σχεδιασμού (που έχει προδιαγραφές 2003!), εφαρμόζοντας τη διαχείριση απορριμμάτων που προβλέπεται από την ευρωπαϊκή οδηγία 2008/98/ΕΚ και το νόμο 4042 για τη δραστική μείωση των απορριμμάτων (μέσω πρόληψης στην πηγή, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης) και ότι απομένει να κατανέμεται ισομερώς σε πολλούς και μικρούς Σ.Μ.Α. διασκορπισμένους σε όλο τον πολεοδομικό ιστό της Θεσσαλονίκης, για να υλοποιείται αποτελεσματικότερη διαχείριση απορριμμάτων και για να μην υπάρχουν κοινωνικές αδικίες.»

48 Σύλλογοι και φορείς, Διαμαρτυρόμαστε για την προκλητική κατασκευή του ΣΜΑ Ευκαρπίας στη συγκεκριμένη θέση, που αποτελεί το τελευταίο περιβαλλοντικό προπύργιο της Ευκαρπίας και δίπλα σε μια σειρά από βιομηχανίες κολοσσούς. Συσσωρευτικά η περιοχή μας και δίπλα στα σπίτια μας, έχει δεχτεί (και συνεχίζει να δέχεται δυστυχώς) δεκάδες βιομηχανικές δραστηριότητες (ΤΙΤΑΝ, Μακεδονική Ασβεστοποιία, ΤΙΚΤΑΣ, ΔΙΑΝΑ, χυτήρια μολύβδου, μονάδες επεξεργασίας λαδιών, κλπ.) και 4 δρόμους εθνικής εμβέλειας περιμετρικά της, που έχουν αλλοιώσει περιβαλλοντικά το τοπίο της περιοχής και ρυπαίνουν καθημερινά τον αέρα που αναπνέουμε.

48 Σύλλογοι και φορείς, Διαμαρτυρόμαστε και θεωρούμε προκλητικό το γεγονός ότι δεν λήφθηκε καθόλου υπόψη από την πολιτεία και τους υπεύθυνους φορείς η τεράστια περιβαλλοντική υποβάθμιση και καταστροφή που έχει υποστεί και συνεχίζει να υπομένει η περιοχής μας, χωρίς ποτέ να έχει πραγματοποιηθεί έστω και μία θετική ανάπλαση, για να αντισταθμιστεί η ζημιά που γίνεται στο περιβάλλον και στην υγεία των πολιτών της περιοχής μας. Απεναντίας επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο με την πλήρη ισοπέδωση του περιβάλλον της. Μέχρι πότε θα πληρώνουμε το ¨χρέος¨ μας;  Σύμφωνα με το Άρθρο 24, παράγραφος 1 του Συντάγματος, η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας.

48 Σύλλογοι και φορείς, Διαμαρτυρόμαστε για όλα αυτά που αποφασίστηκαν χωρίς την παραμικρή διαβούλευση και συγκατάθεση των περίοικων δήμων και των πολιτών τους και δίχως να έχει γίνει ο προβλεπόμενος ορθός σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων που θα είχε σαν αποτέλεσμα τη δραστική μείωση αυτών  που θα καταλήγουν στους ΣΜΑ.

48 Σύλλογοι και φορείς, Διαμαρτυρόμαστε γιατί κάποιοι λίγοι αποφάσισαν να μην εφαρμόσουν αυτό που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία (οδηγία 2008/98/ΕΚ) που απαιτεί ένα σοβαρό πρόγραμμα διαχείρισης των απορριμμάτων (όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη με δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας – πράσινη ανάπτυξη), για να μειωθούν δραστικά τα απορρίμματα μας και ότι έχει απομείνει (περίπου τα μισά από αυτά που παράγουμε) να καταλήγει στους ΣΜΑ. Αντί αυτού, προτίμησαν την εύκολη λύση, βρήκαν ένα αδύναμο κρίκο (την Ευκαρπία), δεν κάνουν λόγο για διαχείριση απορριμμάτων (σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα) και μείωση τους, παρά μόνο για την κατασκευή ενός τεράστιου ΣΜΑ, τον οποίο έχουν υπερδιαστολογήσει, γκρεμίζοντας την όποια προσπάθεια θα κάνουμε για τα επόμενα 20-30 χρόνια για ανακύκλωση και μείωση των απορριμμάτων και με προοπτική να στέλνουν στο ΣΜΑ που θέλουν να κατασκευάσουν το σύνολο των απορριμμάτων (90 με 95 % ) από αυτά που παράγουμε!

Είναι ντροπή και μόνο να αναφέρουν ότι ο ΣΜΑ θα τους βοηθήσει να μειώσουν τα έξοδα της βενζίνης που καίνε τα απορριμματοφόρα των δήμων, όταν δεν έχουν ενδιαφερθεί πως να μειώσουν τα δρομολόγια τους μέσω της μείωσης των απορριμμάτων με ανακύκλωση κλπ. (οδηγία 2008/98/ΕΚ). Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι που θα τα μεταφορτώνουν (ΣΜΑ) και που θα τα θάβουν (ΧΥΤΑ)  και όχι πως θα τα μειώσουν δραστικά. Η κατασκευή ενός ΣΜΑ είναι το τελευταίο από τα πέντε στάδια της διαχείρισης απορριμμάτων!!!  (οδηγία 2008/98/ΕΚ, άρθρο 4 για ιεράρχηση των αποβλήτων και νόμος Ν.4042/13-2-2012) και όχι το 1^ο όπως θέλουν να μας προβάλλουν οι ¨περιβαλλοντικοί¨ ειδήμονες που θέλουν να κατασκευάσουν το έργο αυτό. Δεν μπορεί να προβάλλεται σαν ¨περιβαλλοντικό¨ και νόμιμο έργο , κάτι που από μόνο του δεν έχει σεβαστεί μέσω των υπευθύνων του τα πρώτα 4 στάδια (1^ο: πρόληψη και μείωση, 2^ο : προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, 3^ο : ανακύκλωση και κομποστοποίηση, 4^ο : ανάκτηση ενέργειας 5^ο : διάθεση των απορριμμάτων - υγειονομική ταφή απορριμμάτων). Η κατασκευή ΣΜΑ σημαίνει ότι έχεις εξαντλήσει όλα τα προηγούμενα στάδια και μετά κατασκευάζεις ΣΜΑ και ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ. Όπως είναι πασιφανές και παρανόμως (με βάση τα παραπάνω) προωθούν μόνο την κατασκευή ενός τεράστιου ΣΜΑ, χωρίς να έχουν υλοποιήσει τίποτα (ή απειροελάχιστα) από αυτά που προβλέπει η ευρωπαϊκή και η ελληνική νομοθεσία , επιτελώντας έτσι περιβαλλοντικό και οικονομικό έγκλημα πρώτου μεγέθους. Είναι ντροπή να προωθούν για άλλη μια φορά την εύκολη λύση εις βάρος του περιβάλλοντος και της τσέπης μας. Πετώντας όλα αυτά τα απορρίμματα στους ΣΜΑ και στη συνέχεια στους ΧΥΤΑ , πετούν χιλιάδες τόνους ανακυκλώσιμα υλικά διαπράττοντας ένα περιβαλλοντικό και οικονομικό έγκλημα (ενώ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν όλοι αυτοί οι τεράστιοι πόροι )

Σαν δίκτυο και σαν απλοί πολίτες, είμαστε υπέρ της κατασκευής των ΣΜΑ, αλλά ΟΧΙ βέβαια σε αυτό το μέγεθος (ενός και μόνο γιγάντιου ΣΜΑ που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η δυναμικότητα του ), όχι σε μια ιδιαίτερα βεβαρημένη περιβαλλοντικά περιοχή ( δήμος Παύλου Μελά) που κάποια στιγμή θα πρέπει να αποσυμφορηθεί, όχι  χωρίς να υπάρχει ένα σοβαρό πρόγραμμα διαχείρισης απορριμμάτων,  όχι σε θέσεις που προκαλούν την κοινωνία (100 μέτρα από το ΤΙΤΑΝ που επιδιώκει συνέχεια την ¨εναλλακτική¨ καύση) και όχι 700 μέτρα από τα σπίτια μας (από τη στιγμή που υπήρχε και πρόταση από τον πρώην δήμο Ευκαρπίας με εναλλακτικό απομακρυσμένο οικόπεδο χωροθέτησης του),

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ απαντήσεις σε αμείλικτα ερωτήματα όπως :

1.      Γιατί δεν έγινε ορθός σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων την οποία μας επιβάλει το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο (οδηγία 2008/98/ΕΚ,  άρθρο 4 για ιεράρχηση των αποβλήτων), και ο νόμος Ν.4042 (ΦΕΚ 24/Α/13-2-2012) που θα είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των απορριμμάτων (π.χ. μέσω ανακύκλωσης και κομποστοποίησης),  άρα και την κατασκευή πολύ μικρότερων Σ.Μ.Α.; Εφόσον δεν έγινε ο παραπάνω σχεδιασμός και  είναι ανεπίκαιρος ο ΠΕΣΔΑ 2005 (έχει παρέλθει 5ετία),  γιατί δεν δρομολογείται ένας νέος και επικαιροποιημένος περιφερειακός σχεδιασμός,  σύμφωνα με τους νόμους που αναφέρθηκαν;

2.      Γιατί δεν υλοποιήθηκε ορθά η απόφαση του περιφερειακού σχεδιασμού του 2005, που μιλούσε για 7 ΣΜΑ (με 2 ΣΜΑ για το ΒΔ τομέα, 2 στο ΝΑ τομέα και 3 πέριξ);

3.      Γιατί κατασκευάζεται πρακτικά μόνο ένα γιγάντιο ΣΜΑ που θα δέχεται 1100 τόνους απορριμμάτων/ ημέρα, χωρίς να μπορούν να δικαιολογήσουν τη χωρητικότητα του; (καθώς παράγουμε μόνο τα μισά σκουπίδια και με τάση μείωσης τους… τα υπόλοιπα που θα τα βρούνε;)

4.      Γιατί η Ευκαρπία να δεχτεί άλλη μία επιπλέον περιβαλλοντική υποβάθμιση; Δεν αντέχει άλλο περιβαλλοντικό ¨βιασμό¨ η περιοχή μας. Ότι έχει σχέση με ¨αρνητική¨ ανάπλαση πρέπει να πάει στη ήδη βεβαρημένη δυτική Θεσσαλονίκη; Μέχρι πότε θα πληρώνουμε το ¨χρέος¨ μας;

5.      Γιατί πήγε να κατασκευαστεί 700 μέτρα από το σχέδιο πόλεως και 250 μέτρα από κέντρο αποκατάστασης ηλικιωμένων, ενώ η νομοθεσία προβλέπει να είναι πιο μακριά με βάση τον πληθυσμό της Ευκαρπίας (πάνω από 1000 μέτρα); Γιατί δεν έλαβαν υπόψη τους την τεράστια πληθυσμιακή αύξηση της Ευκαρπίας και των γειτνιαζόντων δήμων που θα καθιστούσε  απαγορευτική την κατασκευή του ΣΜΑ σε αυτή τη θέση;

6.      Γιατί ποτέ δεν έγινε πραγματική διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και το δήμο; Αγνοήθηκε εσκεμμένα  από τους υπευθύνους, ότι ήμασταν και είμαστε ομόφωνα αντίθετοι (δήμος και πολίτες);

7.      Γιατί ενώ δεν υπήρχε καθορισμένη χρήση γης , ¨αποφασίστηκε¨ να κατασκευαστεί ο Σ.Μ.Α.;

8.      Γιατί ο Σύνδεσμος ΟΤΑ Μείζονος Θεσσαλονίκης έδωσε τον υπέρτατο αγώνα με αντιδράσεις για να αποχαρακτηριστεί από αναδασωτέο το αγροτεμάχιο που κατασκευάζεται ο Σ.Μ.Α. (με πρόσχημα ότι δεν φύτρωσε δέντρο για 5 χρόνια!!!), ενώ η περιοχή ήταν αναδασωτέα και είχε ανάγκη από μία θετική ανάπλαση σε απόσταση 100 μέτρων μόλις από το ΤΙΤΑΝ και 700 μέτρα από τα σπίτια μας;

9.      Γιατί δεν δέχτηκαν την αλλαγή χωροθέτησης σε απομακρυσμένο οικόπεδο (που πρότεινε ο πρώην δήμος μας πριν 4 χρόνια ) πίσω από μία πλαγιά, που δεν έχει οπτική επαφή με τον οικισμό μας και βρίσκεται στην ήδη υποβαθμισμένη περιοχή της παλιάς χωματερής;

10.  Γιατί αυτή η εμμονή να κατασκευαστεί 100 μέτρα δίπλα στο ΤΙΤΑΝ;

11.  Γιατί κατασκευάζεται ένας μεγάλος βιολογικός καθαρισμός 700 μέτρα από τον οικισμό μας όταν οι άλλοι 2 της Θεσσαλονίκης υπολειτουργούν και προκαλούν τρομερή οσμή;

12.  Γιατί δεν αναφέρεται  γραπτώς ότι δεν θα δέχεται ο ΣΜΑ βιομηχανικά απόβλητα;

13.  Γιατί δεν μας διαβεβαιώνουν γραπτώς, ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία καύση εναλλακτικών καυσίμων, απορριμμάτων και RDF-SRF στην περιοχή μας;

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ  από το νέο ΦΟΣΔΑ Θεσσαλονίκης, την  Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και από την Πολιτεία (Κράτος και αρμόδια Υπουργεία) τα εξής:

1. Οριστική παύση των εργασιών του Σ.Μ.Α. Ευκαρπίας και εισήγηση για Επανασχεδιασμό και Επικαιροποίηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού του 2005 με βάση το νόμο Ν.4042 (ΦΕΚ 24/Α/13-2-2012)  που έχει εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή οδηγία 2008/98/ΕΚ για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων που θα καταλήγουν στα Σ.Μ.Α., και με βάση το άρθρο 29 για την ιεράρχηση των αποβλήτων, θα έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των απορριμμάτων και την κατασκευή μικρότερων ΣΜΑ (το οποίο δεν λήφθηκε υπόψη στο ΠΕΣΔΑ του 2005) και στους οποίους θα καταλήγουν μόνο τα απορρίμματα που δεν κατάφεραν να ανακυκλωθούν ή να κομποστοποιηθούν. Είναι παράλογο να κατασκευαστεί ένα έργο μείζονος σημασίας με τις προδιαγραφές του 2003. Ο κ. Παπακωνσταντίνου (υπουργός ΥΠΕΚΑ) στις 2-3-2012 για το ΣΜΑ Ευκαρπίας ανέφερε «Το θέμα του ΣΜΑ είναι δουλειά της Περιφέρειας. Υπάρχει Περιφερειακός Σχεδιασμός. Ξέρουμε ότι το βάρος  πέφτει σε συγκεκριμένες περιοχές σε σχέση με άλλες». Επίσης στις 13-2-2012 δήλωσε « οι ΠΕΣΔΑ που έγιναν την περίοδο 2003-2005 είναι ανεπίκαιροι και πρέπει να επικαιροποιηθούν»
2. Χωροθέτηση πολλών και μικρών ΣΜΑ διασκορπισμένα σε όλο τον πολεοδομικό ιστό της Θεσσαλονίκης, που θα ανταποκρίνονται στα απορρίμματα που πραγματικά παράγουμε. Οι ΣΜΑ δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός, αλλά το τελευταίο στάδιο της διαχείρισης απορριμμάτων και αφού μειωθούν δραστικά τα απορρίμματα (π.χ. μέσω ανακύκλωσης και κομποστοποίησης). Έτσι δεν θα έχουμε συσσωρευτική υποβάθμιση του περιβάλλοντος και θα έχουμε πραγματική οικονομία για τους δήμους , καθώς τα απορριμματοφόρα θα είναι δίπλα στην έδρα τους.
3. Να διερευνηθεί η όλη νομιμότητα του χωροθέτησης του έργου, καθώς υπάρχουν πολλές βάσιμες αμφιβολίες - υποψίες που σχετίζονται με την απόσταση του από κατοικημένη περιοχή (βάση του πληθυσμού της Ευκαρπίας, πρέπει να είναι πάνω από 1000 μέτρα), με το πώς το αγροτεμάχιο 392 αποχαρακτηρίστηκε (έπειτα από πιέσεις και αντιδράσεις του Συνδέσμου ΟΤΑ Μείζονος Θεσσαλονίκης) σε μη αναδασωτέο και με το πώς επιτράπηκε η κατασκευή ΣΜΑ σε χώρο που δεν έχει καθορισμένη χρήση γης.
4. Στο οικόπεδο που πάει να κατασκευαστεί ο ΣΜΑ, αντί του ΣΜΑ, να γίνουν σε όλη την έκταση του περιβαλλοντικές αναπλάσεις, το οποίο χρωστάει εδώ και πάρα πολλά χρόνια η πολιτεία στην Ευκαρπία και στο δήμο Παύλου Μελά, αντισταθμιστικά για όλη αυτή τη συνεχιζόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση που δέχεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
5. Να μην επιτραπεί καμία καύση απορριμμάτων, εναλλακτικών καυσίμων, δευτερογενών καυσίμων,  RDF και SRF γιατί αποτελούν τις ¨εύκολες¨ και δήθεν ¨οικολογικές¨ λύσεις, ενώ ποτέ οι υπεύθυνοι (κράτος – περιφέρεια – δήμοι)  δεν έχουν κάνει καμία σοβαρή προσπάθεια εδώ και χρόνια να μειωθούν τα απορρίμματα μας σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα και πρότυπα. Είναι επίσης αυτονόητο, ότι δεν θα πρέπει να γίνεται καν συζήτηση για καμία καύση κοντά σε κατοικημένες περιοχές ή οικισμούς , γιατί οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από πιθανές διαρροές και ατυχήματα, και λόγω της αδυναμίας ελέγχου από τον κρατικό μηχανισμό, είναι τεράστιοι και πολυδιάστατοι.