Το φαίνεσθαι και το είναι

Από antigoldgreece

Άρθρο του οικονομολόγου-συγγραφέα Βασίλη Σεβδαλή από την Ιερισσό που δημοσιεύθηκε στη “Νέα Ερυθραία”. Το άρθρο στάλθηκε αρχικά στην “Καθημερινή” αλλά η εφημερίδα του συγκροτήματος Αλαφούζου δεν το δημοσίευσε.

Στην εκπομπή «Οι νέοι Φάκελοι» του τηλεοπτικού σταθμού SKY στις 02.05.2011, ο δημοσιογράφος κ. Τέλογλου, έκανε μια φιλότιμη προσπάθεια να εξηγήσει στους πολίτες της χώρας μας γιατί δεν υλοποιείται η επένδυση χρυσού στην Βόρεια Χαλκιδική. Φοβούμαι όμως πως δεν μπόρεσε να διεισδύσει στον πυρήνα του προβλήματος. Ας μου επιτραπεί, με αυτό το κείμενο, να συμβάλω στην ανάδειξη της αλήθειας.

Λόγω του περιορισμένου χώρου θα αναφερθώ μόνο σε 3 σημεία:

1. Απασχόληση, Ανάπτυξη, Πλούτος και Καταστροφή

Η περιοχή που θα γίνει η εξόρυξη και η εγκατάσταση του εργοστασίου χρυσού δεν ζει πλέον από το μεταλλείο αυτό, αλλά από τον τουρισμό.

Από την μελέτη των στοιχείων στον Δήμο Αριστοτέλη προκύπτει ότι οι πραγματικοί άνεργοι της περιοχής είναι λιγότεροι του 11%. Και ενώ στην τοπική τηλεόραση καθημερινά προτείνονται θέσεις εργασίας στον τουριστικό τομέα, αντίθετα, δεν προτείνονται θέσεις στα μεταλλεία, ενώ εύκολα διακρίνει κανείς, ότι οι απασχολούμενοι σε μη εξειδικευμένες θέσεις εργασίας στα μεταλλεία συχνά δεν προέρχονται από την περιοχή.

Είναι αλήθεια ότι οι επίσημοι άνεργοι του Δήμου ανέρχονται στο 18%, αλλά σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται εργαζόμενοι στην οικοδομή και δασεργάτες που εποχικά δεν εργάζονται, καθώς και κάποιοι που εργάζονται, αλλά θέλουν να συμπεριληφθούν σε προγράμματα του ΟΑΕΔ.

Δεν υφίσταται επομένως σημαντικός αριθμός ντόπιων ανέργων για να απορροφηθεί από την επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας. Στο εργοστάσιο δε χρυσού, όποτε αυτό λειτουργήσει, θα χρειαστούν ειδικότητες που είναι αδύνατον να καλυφθούν από τον ντόπιο πληθυσμό.

Ο τουρισμός της περιοχής είναι συνεχώς αυξανόμενος, λόγω και της γειτνίασης με το Άγιον Όρος και του ρεύματος τουριστών από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, και επεκτείνεται διαρκώς σε όλο και περισσότερους μήνες του χρόνου. Αυτό αυξάνει όχι μόνο την απασχόληση, αλλά και τον πλούτο της περιοχής, καθώς καταναλώνονται παραγόμενα εκεί προϊόντα.

Αειφόρος Ανάπτυξη στην περιοχή μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο δια του τουρισμού, αν βέβαια διατηρηθεί το μαγευτικό τοπίο της περιοχής και η εξαιρετική ποιότητα του άφθονου νερού που σήμερα διαθέτει.

Η μελέτη σκοπιμότητας της εταιρείας χρυσού, προβλέπει μια «αειφόρο ανάπτυξη», που θα στηρίζεται στην εκμετάλλευση του κοιτάσματος μέχρι καi περιεκτικότητας 0,45g χρυσού ανά τόνο εξορισμένου εδαφικού υλικού, που πρακτικά σημαίνει ότι θα επεκταθεί η δραστηριότητα σε όλα τα 264.000 στρέμματα, χωρίς την δυνατότητα αποκατάστασης της πρότερης κατάστασης του περιβάλλοντος. Επειδή δε η δραστηριότητα αυτή δεν θα διαρκέσει περισσότερο από 20 – 30 χρόνια, η χρήση εκ μέρους της εταιρείας της έννοιας «αειφόρος», είναι στην καλύτερη περίπτωση παραπλανητική.

Ο πλούτος που ο καλός Θεούλης χάρισε στην περιοχή με το χρυσάφι της, θα καταλήξει στους επενδυτές. Οι εργαζόμενοι θα κερδίσουν το μεροκάματο της γαλαρίας, και η περιοχή θα υποστεί καταστροφή από το σεληνιακό τοπίο που θα αφήσει πίσω της η εξόρυξη. Οι «μεγαλόψυχες» εξαγγελίες στην εκπομπή του διευθυντή της εταιρείας, ότι θα δώσει μέρος των κερδών στον τόπο, αν υλοποιηθούν, δεν αλλάζουν ουσιαστικά τα δεδομένα αυτά.

2. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Η εκπομπή δεν ανέλυσε επαρκώς τους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Η μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων καταρτίστηκε από επιτροπή πανεπιστημιακών με ευθύνη του συντονιστή του Συμβουλίου Περιβάλλοντος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Κ. Κατσιφαράκη, συμμετείχαν δε σε αυτή επτά καθηγητές από τα τμήματα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Πολιτικών Μηχανικών, Φυσικής, Χημείας, Γεωπονίας, Χημικών Μηχανικών. Οι καθηγητές, που εργάστηκαν αφιλοκερδώς, προτείνουν να μην γίνει δεκτή η μελέτη σκοπιμότητας που κατήρτισε η εταιρεία χρυσού και να μην προχωρήσει η αδειοδότηση του έργου. Τεκμηριώνουν δε πλήρως τις ζημίες που θα υποστεί το περιβάλλον.

Όμως, για ακατανόητους λόγους, παρουσιάστηκε η άποψη ενός μειοψηφούντος, όχι όμως και της πλειοψηφίας των καθηγητών που συνέταξαν την μελέτη.

Για επίσης ακατανόητους λόγους, παρουσιάστηκαν οι αντιδράσεις του ακτιβιστή κ. Παπαγεωργίου, και ορθώς, όχι όμως και οι θέσεις του πρώην Δημάρχου κ. Βλαχόπουλο, που εκπροσωπεί την περιοχή ως αντιπολίτευση, και εκφράζει θεσμικά τις απόψεις της μεγάλης πλειοψηφίας των κατοίκων σε αυτό το θέμα. Αυτές δε συνοψίζονται, σε ένα μεγάλο ΝΑΙ για την μεταλλευτική δραστηριότητα που ανέκαθεν υπήρχε στον τόπο, και ένα μεγάλο ΌΧΙ στο εργοστάσιο χρυσού, που αποτελεί χημική βιομηχανία, που θα καταστρέψει την τουριστική. Ανάμεσα στο χρυσάφι και το νερό, επιλέγουμε το νερό!

Υπήρξε ακόμη ο ισχυρισμός ότι δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος για το νερό με το οποίο υδροδοτείται η περιοχή. Πώς εξηγείται όμως τότε το γεγονός, ότι ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος της περιοχής κ. Πάχτας, ήδη στις 05.04.2011 είχε καλέσει τους πολίτες του Δήμου για να τους ενημερώσει για την «Υδροδότηση της προ Άθω περιοχής από το φράγμα πετρένια», και την παρουσίαση του έργου; (Ένα φράγμα που προγραμματίστηκε από χρόνια για να εξυπηρετεί τις καλλιέργειες της περιοχής). Αυτή η πράξη, από μόνη της, αποκαλύπτει τον κίνδυνο να εκλείψει το conditio sine qua non για την τουριστική ανάπτυξη του τόπου: το νερό!

Η πρόταση του ΑΠΘ, που βρίσκει σύμφωνους τους κατοίκους της προ Άθω περιοχής, είναι να συνεχιστεί η ήπια μεταλλευτική δραστηριότητα και μέχρι του σημείου που δεν βλάπτεται ανεπανόρθωτα το περιβάλλον. Εκφράζει δηλαδή τον μέσο δρόμο, μεταξύ του κλεισίματος και της άνευ ορίων εκμετάλλευσης, και εξασφαλίζει απασχόληση, κερδοφορία, και αποκατάσταση του περιβάλλοντος από την δραστηριότητα προηγουμένων ετών.

Τί δεν εξασφαλίζεται με την πρόταση αυτή; Η επιθετική εκμετάλλευση (aggressive exploration, όπως αποκαλύπτει στην ιστοσελίδα της η μητρική εταιρεία European Goldfields) του υπόγειου πλούτου προς αποκομιδή υπερκερδών για τους μετόχους της.

3. Φερεγγυότητα των συντελεστών της επένδυσης

Η «αγιοποίηση» του κ. Πάχτα, από την εκπομπή είναι τουλάχιστον μονόπλευρη, γιατί παραβλέπει ότι δεν είναι μόνο ο γιος του ανθρακωρύχου που ξενιτεύτηκε από παιδί στο Βέλγιο, και γύρισε για να σώσει τον τόπο του. Είναι και ο, επί κυβερνήσεων Σημίτη, υπεύθυνος υφυπουργός για τα δισεκατομμύρια ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προορίζονταν για την ανάπτυξη της χώρας. Πόσο καλή διαχείριση αυτών των κονδυλίων έκανε; Και τί είδους ανάπτυξη επετεύχθη για τον τόπο και την χώρα με αυτά τα χρήματα; Θα καταλήγαμε στο ΔΝΤ, αν είχε γίνει έστω μια στοιχειωδώς καλή χρήση των κονδυλίων;

Ελέχθη επίσης στην εκπομπή ότι η εταιρεία TVX πλουσιοπάροχα και αφειδώς εξόδεψε 350 εκατομμύρια δολάρια, αλλά τελικά δεν πήρε άδεια για την κατασκευή του εργοστασίου χρυσού και πτώχευσε. Δεν διευκρινίστηκε όμως, πώς και πού ξοδεύτηκαν αυτά τα λεφτά, γιατί σίγουρα δε έμειναν στον τόπο. Κι ακόμα, σαράντα χρόνια στην διεθνή βιομηχανία και οικονομία, δεν συνάντησα ούτε έναν σοβαρό επενδυτή που να ξοδεύει αφειδώς χρήματα.. Πλουσιοπάροχα και αφειδώς ξοδεύουν εταιρείες που κάνουν «παιχνίδια». Και η TVX, δυστυχώς, έκανε χρηματιστηριακά παιχνίδια, φθάνοντας μέχρι του σημείου να αναγγέλλει εύρεση πλουσίων κοιτασμάτων χρυσού στο Βόρνεο, και να ανεβάζει έτσι την τιμή της μετοχής της, και στην συνέχεια να αποδεικνύεται ότι η αναγγελία δεν ανταποκρινόταν στην αλήθεια!

Όμως, και για τον τρόπο που η παρούσα εταιρεία χρυσού απέχτησε τα 264.000 στρέμματα γης, τις εγκαταστάσεις, και τα αποθέματα μεταλλείου, υπάρχει απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που λέει ότι η μεταβίβαση από το δημόσιο δεν έγινε καλώς. Και ποιός ήταν, παρακαλώ, διεκπεραιωτής της πράξης αυτής; Μα ο νυν δήμαρχος της περιοχής κ. Πάχτας, που τότε ήταν υφυπουργός Βιομηχανίας!

Αναφέρθηκε τέλος, για να αποδειχθεί η φερεγγυότητα των στυλοβατών της επένδυσης, ότι συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας χρυσού η Goldman Sachs. Όντως μια πασίγνωστη τράπεζα. Αλλά για ποιό λόγο είναι τόσο γνωστή; Για τις πετυχημένες βιομηχανικές της επενδύσεις; Δεν είναι η τράπεζα που κάθε λίγο και λιγάκι απολογείται είτε στην SEC (υπηρεσία εποπτείας του χρηματιστηρίου στις ΗΠΑ) λόγω απάτης εις βάρος των πελατών της (Der Spiegel, 7.5.2011), είτε στην ευρωπαϊκή επιτροπή (Καθημερινή 7.5.2011, Έρευνα της Ε.Ε. για παιχνίδια πολλών δις. με τα CDS); Γιατί να υποθέσουμε, ως υποψιασμένοι πολίτες, ότι η συμμετοχή της στο κεφάλαιο της εταιρείας χρυσού, σώνει και καλά, είναι λόγος για να αλλάξει την μέχρι τώρα τάση της για παιχνίδια;

Ομολογώ ότι τίποτε δεν χρειάζεται σήμερα περισσότερο η χώρα μας από επενδύσεις. Άλλο όμως επενδύσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της χώρας, και άλλο ληστρική και πρόσκαιρη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της, που τελικά την καταδικάζουν στην υπανάπτυξη. Υπάρχει πολύς «χρυσός» στην Ελλάδα, ακόμη και στην Αττική, προς αξιοποίηση. Και σε αυτές τις περιπτώσεις όμως, πολλές φορές, γίνεται συστηματική σύγχυση του Φαίνεσθαι με το Είναι, για ιδιοτελείς λόγους. Επί τέλους, πριν δυόμισι χιλιάδες χρόνια, ως λαός, διατυπώσαμε την έννοια του κοινού συμφέροντος. Είναι καιρός να την κάνουμε και πράξη!

Ελπίζω ότι, με τις λίγες αυτές σειρές, συμβάλω στην ανάδειξη της αλήθειας μέσα από έναν διάλογο ουσίας. Εκτιμώ δε, ότι ζητούμενο για να βγει η χώρα μας από τον φαύλο κύκλο της καθυστέρησης και υποβάθμισης, είναι ο σοβαρός διάλογος.

Την ώρα που ολοκληρώνω αυτό το κείμενο διαβάζω στον ημερήσιο τύπο ότι «…ο υπουργός ΠΕΚΑ κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου υπέγραψε χθες την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) της επένδυσης, δίνοντας το πράσινο φως για την υλοποίηση της επένδυσης…». Να σας πω ποιά σκέψη πέρασε αμέσως από τον νου μου; Ο κ. Παπακωνσταντίνου τον τελευταίο χρόνο, ως υπουργός οικονομικών, υπέγραψε πολλές πράξεις που πολύ σύντομα άλλαξε μια και δυο φορές. Τη ίδια μοίρα θα έχει και η πρώτη πράξη που υπογράφει ως υπουργός ΠΕΚΑ. Εκεί οδηγεί νομοτελειακά η ακατανίκητη δύναμη της αλήθειας!