Ημερίδα “Μεταλλεία Χρυσού και επιδράσεις στα νερά, στο περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων της Χαλκιδικής”

Εισηγήσεις

Κατερίνα Ιγγλέζη από την «Κίνηση ενεργών πολιτών Σταγείρων – Ακάνθου».
Θέμα της εισήγησης: «Μεταλλεία παραγωγής χρυσού ή μια πραγματική αειφόρος ανάπτυξη;».




Ανδρέας Γιαννακουδάκης, αναπληρωτής καθηγητής Χημείας, πρώην αντιπρύτανης του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Ασυμβίβαστες οικονομικές δραστηριότητες»



Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Μηχανικός Μεταλλείων-Μεταλλουργός, λέκτορας του Τμήματος Χημικών μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Η εκμετάλλευση χρυσού και η επίδρασή της στα υπόγεια νερά της Χαλκιδικής»



Αλέξης Μπένος, καθηγητής Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ., Πρόεδρος Επιτροπής Κοινωνικής πολιτικής και Υγείας του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Ανάπτυξη και Υγεία»



Θεοχάρης Ζάγκας, Αναπληρωτής καθηγητής Σχολής δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από μεταλλευτικές δραστηριότητες» και «Εναλλακτικές δραστηριότητες στο πνεύμα της αειφόρου ανάπτυξης»



Παρεμβάσεις
Μιχάλης Τρεμόπουλος - Ευρωβουλευτής



Γιάννης Γιώργου - Αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής



Δελτίο Τύπου από το “ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΙΟ ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ”

Την Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011, στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού συμβουλίου Πολυγύρου, πραγματοποιήθηκε ημερίδα που διοργάνωσε το «ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΙΟ ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ» με θέμα:
ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΧΡΥΣΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΝΕΡΑ, ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

Εισηγητές:
1. Κατερίνα Ιγγλέζη από την «Κίνηση ενεργών πολιτών Σταγείρων – Ακάνθου».
Θέμα της εισήγησης: «Μεταλλεία παραγωγής χρυσού ή μια πραγματική αειφόρος ανάπτυξη;».
2. Ανδρέας Γιαννακουδάκης, αναπληρωτής καθηγητής Χημείας, πρώην αντιπρύτανης του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Ασυμβίβαστες οικονομικές δραστηριότητες».
3. Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Μηχανικός
Μεταλλείων-Μεταλλουργός, λέκτορας του Τμήματος Χημικών μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Η εκμετάλλευση χρυσού και η επίδρασή της στα υπόγεια νερά της Χαλκιδικής».
4. Αλέξης Μπένος, καθηγητής Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ., Πρόεδρος Επιτροπής Κοινωνικής πολιτικής και Υγείας του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Ανάπτυξη και Υγεία».
5. Θεοχάρης Ζάγκας, Αναπληρωτής καθηγητής Σχολής δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ.
Θέμα της εισήγησης: «Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από μεταλλευτικές δραστηριότητες» και «Εναλλακτικές δραστηριότητες στο πνεύμα της αειφόρου ανάπτυξης».
Συντονιστής της εκδήλωσης:
Γιάννης Κύρκου Αικατερινάρης, αρχιτέκτων, πρώην πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Μακεδονίας.
Γενική εισαγωγή στο θέμα της ημερίδας και προσφώνηση των επισήμων και των παρευρισκομένων εκπροσώπων των φορέων.
Στην πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα συμμετείχε πλήθος κόσμου, που παρέμεινε σε όλη την διάρκεια των εισηγήσεων και της συζήτησης που ακολούθησε. Απηύθυναν χαιρετισμό ο αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής κ. Γιάννης Γιώργου και ο ευρωβουλευτής κ. Μιχάλης Τρεμόπουλος. Εκτός των προαναφερθέντων στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μεταξύ των άλλων και οι επικεφαλής των συνδυασμών της αντιπολίτευσης του Δήμου Πολυγύρου κ. Κώστας Μπογδάνος (μείζονος) και Θωμάς Καπλάνης (ήσσονος και πρώην δήμαρχος), Φαίδρα Λασκαρίδου, πρόεδρος του συλλόγου Αρχιτεκτόνων Χαλκιδικής, Γιάννης Κανατάς, εκδότης του περιοδικού «ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ» του «Λαογραφικού ομίλου Πολυγύρου», Χρήστος Καραστέργιος, συνεκδότης του περιοδικού «Κύτταρο Ιερισσού», Γιάννης Γέργος, πρόεδρος του Πολιτιστικού και Φυσιολατρικού Συλλόγου Ορμύλιας «Οι Φίλοι του Χαβρία» κ.ά.. Παραβρέθηκαν, επίσης, από το Συντονιστικό Όργανο Φορέων της δημοτικής ενότητας Σταγείρων – Ακάνθου οι: Ειρήνη Μάρκου, πρόεδρος του Συλλόγου «Φίλοι του Περιβάλλοντος Ιερισσού», Βασίλης Καλαϊτζής, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο Κλειγένης» της Ιερισσού και Κατερίνα Ιγγλέση, εκπρόσωπος της «Κίνησης ενεργών πολιτών Σταγείρων – Ακάνθου». Μηνύματα στην ημερίδα έστειλαν οι βουλευτές της Χαλκιδικής Ι. Δριβελέγκας (ΠΑ.ΣΟ.Κ.) και ο βουλευτής της Α΄ Θες/νίκης Τ. Κουράκης (ΣΥ.ΡΙΖ.Α). Ψήφισμα διαμαρτυρίας σχετικά με την εγκατάσταση των Μεταλλείων Χρυσού στη Χαλκιδική και τη διαδικασία «διαβούλευσης» που ακολουθεί το ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής) απέστειλε και η αντιπροσωπεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας.
Από τους ομιλητές επισημάνθηκε και καταγγέλθηκε, για άλλη μια φορά, η απουσία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, ακόμη και των τοπικών τηλεοπτικών σταθμών (TV Χαλκιδικής, SUPER, αλλά και ΕΡΤ3 και TV100) που θα έπρεπε να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι σε ζητήματα καθοριστικής σημασίας για τον τόπο, όπως αυτό της εγκατάστασης μεταλλείων χρυσού σε μια έκταση 317.000 στρεμμάτων και μάλιστα σε μια από τις ωραιότερες ελληνικές περιοχές (δάσος του Κάκαβου, μοναδικές ακτές, είσοδος στο Άγιο Όρος, ο ιστορικός τόπος της πατρίδας του Αριστοτέλη). Και όλα αυτά έναντι ορισμένων ημερομισθίων, ενώ θα χάνονται, όπως τόνισαν όλοι οι ομιλητές, χιλιάδες άλλες θέσεις εργασίας σε εναλλακτικές δραστηριότητες (αλιεία, τουρισμός, γεωργία, μελισσοκομία κ.λπ.) και η περιοχή θα κληρονομήσει τις καταστροφικές επιπτώσεις από την τρομακτικά ρυπογόνο μεταλλευτική δραστηριότητα.. Όλοι, άλλωστε, θυμούνται πως ο κ. Πάχτας, υπουργός το 2004, απάλλαξε δια νόμου όσους ιδιοκτήτες μεταλλείων ήταν υποχρεωμένοι να αποκαταστήσουν το τοπίο από προηγούμενες, πολύ μικρότερης κλίμακας, δραστηριότητές τους…
Είναι χαρακτηριστικό ότι την Κυριακή 20-2-2011, το ίδιο δηλαδή βράδυ της τόσο ενδιαφέρουσας ημερίδας, τοπικός σταθμός που κατά τις δηλώσεις υπευθύνου του θα κάλυπτε την ημερίδα, παρουσίασε μονομερώς και μάλιστα σε επανάληψη (!!!) τις απόψεις της μιας μόνο πλευράς, της εταιρείας χρυσού, και δεν παρουσίασε, έστω και για μια φορά, τις απόψεις των πιο έγκυρων επιστημόνων της Πανεπιστημιακής κοινότητας και του Τεχνικού Επιμελητηρίου, που διαμαρτύρονται για την έλλειψη ενός πραγματικού διαλόγου. Αλλά και η ΕΡΤ3, δυο μέρες πριν την εκδήλωση, πήρε συνεντεύξεις μόνο από τους ανθρώπους της εταιρείας, αγνοώντας την πρόσκληση των οργανωτών, αλλά και το δίκιο των ευαισθητοποιημένων πολιτών που του κόβουν τη φωνή…
Γιατί θα πρέπει επιτέλους να αποσαφηνιστεί η έννοια του όρου «Ανάπτυξη» την οποία προβάλλουν, μέσα από τα κρατικά -και όχι μόνο- κανάλια, η εταιρεία χρυσού και ο κ. Πάχτας (ναι εκείνος ο αποπεμφθείς τ. Υπουργός). Θα πρέπει να απαντηθεί, δηλαδή, το ερώτημα πως εννοούν την «ανάπτυξη», από ποιους θα πραγματοποιηθεί, με ποιούς όρους και για ποιόν; Να απαντηθεί πειστικά και μέσα από κανονικές και με ίσους όρους συμμετοχής σε «διαβουλεύσεις», τις οποίες μέχρι τώρα συχνά ανακοίνωνε το ΥΠΕΚΑ (Υπουργείο Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής), αλλά παρά τις υποσχέσεις της Υπουργού κ. Μπιρμπίλη και της Γ. Γραμματέως κ Καραβασίλη, συνεχώς αναβάλλει ή μεταφέρει από την Ιερισσό στην …Αθήνα, όπου φυσικά δεν είναι εφικτό να κατεβούν οι απλοί θιγόμενοι πολίτες, παρά μόνο οι άνθρωποι της εταιρείας … Με αυτή τη διαδικασία δεν εξυπηρετείται ασφαλώς ο διάλογος, αλλά με το πρόσχημα της εξόδου από τη συνολική οικονομική δυσπραγία των κατοίκων της περιοχής διευκολύνεται η εταιρεία. Ένας δηλαδή λόγος ακόμη για να αισθάνονται οι κάτοικοι της Χαλκιδικής ιθαγενείς που τους χαρίζονται γυάλινες χάντρες, ενώ τους αφαιρούνται ό, τι πολυτιμότερα είχαν μέχρι τώρα…
Και μόνο να έβλεπε κανείς τις εικόνες της περιοχής, από δορυφορική λήψη, αλλά και τα άλλα στοιχεία της υπό κρίση Μ.Π.Ε. (Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) που παρουσίασαν οι ομιλητές κατά την εκδήλωση, θα αντιλαμβανόταν το μέγεθος της καταστροφής που θα ακολουθήσει, αλλά και τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν για τα νερά, την οικονομία και την υγεία των κατοίκων, αν πραγματοποιηθεί η καναδικών –και όχι μόνο- συμφερόντων επένδυση.
Ενδιαφέρον παρουσίασαν και οι απόψεις του καθηγητής της γεωπονικής σχολής του ΑΠ.Θ. Διαμαντή Καραμούζη που παρουσιάστηκαν κατά την εκδήλωση και αναρτήθηκαν πρόσφατα στο διαδίκτυο:
αποστραγγίζεται πλήρως ο πάνω από τη Μεγάλη Παναγία ευρισκόμενος ορεινός όγκος, οποίος εμπεριέχει και την έκταση των Σκουριών (χώρος μεταλλείων).
Οι περιοχές ενδιαφέροντος της εταιρείας επεκτείνονται και σε άλλες υδρολογικές υπολεκάνες , οι οποίες βρίσκονται στην ευρύτερη λεκάνη του Χαβρία (ποτάμι της Χαλκιδικής) και όχι μόνο, και οι οποίες θα υποστούν ανάλογες επιπτώσεις.
Μέρος του δάσους του Κακάβου (το πυκνότερο στην Ελλάδα κι ένα με την περισσότερο ενδιαφέρουσα χλωρίδα και πανίδα) θα καταστραφεί καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να παρουσιαστεί το φαινόμενο της όξινης βροχής.
Το ίδιο φαινόμενο θα έχει επιπτώσεις τόσο στη γεωργική, όσο και στην κτηνοτροφική και μελισσοκομική παραγωγή της περιοχής.
Θα επέλθει υποβάθμιση της ποιότητας τόσο των επιφανειακών, όσο και των υπόγειων νερών των λεκανών του Χαβρία και του Ασπρόλακκα (εκβάλλει στον κόλπο της Ιερισσού, λίγο πριν το Άγιο Όρος).
Πριν απ’ αυτές τις παρατηρήσεις ο προαναφερόμενος καθηγητής κ. Καραμούζης έκανε ορισμένες διαπιστώσεις, που η ανάγνωσή τους και μόνο προκαλεί τρόμο: «Στη μελέτη (της εταιρείας) ενώ τα αέρια και τα στερεά απόβλητα αναλύονται εκτενώς, τα υγρά απόβλητα θεωρούνται μηδαμινής σημασίας. Επίσης αναφέρεται ότι μετά το πέρας της εξόρυξης και την αποκατάσταση του ορύγματος του ορυχείου στην αρχική του κατάσταση, θα επανέλθει και η στάθμη των υπόγειων νερών στην αρχική της θέση. Τη θέση όμως της συμπαγούς μάζας του κοιτάσματος και των φυσικών υπόγειων υδατορευμάτων θα την καταλάβει μία μάζα μικτού εδάφους, με κονιάματα και στερεά απόβλητα της δραστηριότητας του λατομείου. Το νερό επαναπλήρωσης στη θέση του λατομείου, θα αποτελέσει μια τεράστια μάζα όξινων υδάτων εμπλουτισμένων με βαρέα μέταλλα και μια εν δυνάμει ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να σκάσει προς τις περιοχές εκροής της». Και λίγο παρακάτω ο Διαμαντής Καραμούζης σημειώνει σχετικά με ΜΠΕ: … «Η αξιολόγηση είναι τελείως υποκειμενική και καθοδηγούμενη και μπορεί εύκολα να καταρριφθεί».
Κατά την ημερίδα διατρανώθηκε η αγωνία όλων, ομιλητών και παρευρισκομένων, και κυρίως ζητήθηκε ένας διάλογος ανοιχτός στην κοινωνία και με ίσους όρους συμμετοχής. Ζητήθηκε η ενεργοποίηση και η συνδρομή όσων ευαισθητοποιημένων πολιτών και προσώπων της δημόσιας ζωής αντιλαμβάνονται την ανάγκη δημοσιοποίησης τέτοιων μείζονος σημασίας ζητημάτων, ώστε να πάρουν κουράγιο όσοι αγωνίζονται για μια δικαιότερη κοινωνία και για ένα περιβάλλον ανθρώπινο για σήμερα και για το μέλλον.

«ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΙΟ», Πολύγυρος 21 Φεβρουαρίου