Τα φουρνέλα των μεταλλείων βιάζουν τη Στρατονίκη Χαλκιδικής 13 χρόνια. Το αίτημα για άμεση παύση τους και αποκατάσταση των πληγών, ισχύει στο ακέραιο.

Από Στρατονίκη

Φωτογραφία από διαδήλωση των κατοίκων της Στρατονίκης το 2002, στην έδρα του Δήμου, την Ιερισσό.

Πρωτοβουλία κατοίκων και ετεροδημοτών της Στρατονίκης ενάντια σε κάθε νέα μεταλλευτική δραστηριότητα, μεταλλουργίες χρυσού και χημικές βιομηχανίες στη Χαλκιδική-Δελτίο Τύπου, Στρατονίκη, 17 Ιανουαρίου 2013

Τα φουρνέλα των μεταλλείων βιάζουν τη Στρατονίκη Χαλκιδικής 13 χρόνια. Το αίτημα για άμεση παύση τους και αποκατάσταση των πληγών, ισχύει στο ακέραιο. 

Η εξελισσόμενη επέκταση των μεταλλευτικών εκμεταλλεύσεων από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. στην τοποθεσία «Σκουριές» του βουνού «Κάκκαβος» μεταξύ Ιερισσού, Μεγάλης Παναγίας και Στρατονίκης και η προσπάθεια για δημιουργία εκεί ανοικτής εξόρυξης τύπου «open pit» και εγκατάστασης χημικής βιομηχανίας απόληψης χρυσού-χαλκού και λιμνών τοξικών τελμάτων, υποβάθμισε από την επικαιρότητα, το μείζον πρόβλημα των υπαρχουσών μεταλλευτικών εκμεταλλεύσεων της ίδιας εταιρείας στην περιοχή. Σημείο αναφοράς αυτών, το μεταλλείο μικτών θειούχων στην θέση «Μαύρες Πέτρες», το οποίο βρίσκεται εξ’ ολοκλήρου κάτω από τον δομημένο οικισμό του χωριού Στρατονίκη. Το μεταλλείο των «Μαύρων Πετρών» που λειτουργεί ακατάπαυστα από το έτος 2000, αποτελεί μια διαρκή πράξη βιασμού της Στρατονίκης προκαλώντας τρόμο στους κατοίκους, ρήγματα στο έδαφος, ρωγμές στα σπίτια τους Ναούς και τα δημόσια κτήρια. Η λειτουργία του απαξιώνει συστηματικά τις πατρογονικές εστίες και εν τέλει, διαπράττει Ύβριν σε μια ιστορική παρουσία εκατοντάδων χρόνων καταπατώντας ανθρώπινα δικαιώματα, αφού αποτελεί το μοναδικό ευρωπαϊκό έδαφος όπου γίνεται εξόρυξη με φουρνέλα κάτω από κατοικίες, κατά παράβασιν μάλιστα των όρων αδειοδότησης του.

Οι Στρατονικιώτες, αν και μόνοι, αβοήθητοι, απομωνομένοι και εχθρικά διακείμενοι από κρατικές και δημοτικές αρχές, προστάτεψαν την αξιοπρέπειά τους και αντιστάθηκαν δυναμικά σ’ αυτήν την εξέλιξη. Για να λειτουργήσει το μεταλλείο, για περισσότερο από 8 μήνες, το 2002, υφίσταντο καθημερινά την αστυνομική καταστολή που είχε επιβληθεί με την παρουσία δυνάμεων των ΜΑΤ στο χωριό, με αποτέλεσμα εκατοντάδες απ’ αυτούς να συρθούν στα δικαστήρια. Παράλληλα προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας όπου δικαιώθηκαν το 2002 (με εταιρεία εκμετάλλευσης την TVX Gold) για να απορριφθεί η προσφυγή τους το 2010 (με εταιρεία εκμετάλλευσης την Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.) εξ’ αιτίας των πολιτικών συνθηκών, της κόπωσης και της απερίσκεπτης ανάθεσης του αγώνα, σε γνωστούς κατ’ επάγγελμα οικολογούντες και συμπαρομαρτούντες.

Ωστόσο, με τα εναπομείναντα πενιχρά μέσα και το πάγιο αίτημα για άμεση και οριστική παύση της εκμετάλλευσης κάτω απ’ τον οικισμό και της αποκατάστασης των ζημιών, να παραμένει ζωντανό στο ακέραιο, ο αγώνας συνεχίστηκε με άλλες μορφές. Με αλλεπάλληλες μηνυτήριες αναφορές (για το γεγονός πως η εταιρεία παραβιάζει τους όρους αδειοδότησής της, χρησιμοποιώντας φουρνέλλα αντί της μηχανικής εκσκαφής), με εκδηλώσεις ενημέρωσης, με αίτημα σε ειδικούς επιστήμονες για να επονηθούν μελέτες για την αποκατάσταση του χωριού. Στρατονικιώτες επιστήμονες συνέβαλλαν στον αγώνα, με μελέτες που εκπονήσαν για την εναλλακτική ανάπτυξη της περιοχής. Ακόμα, συμμετείχαν και εξακολουθούν να συμμετέχουν -τουλάχιστον όσοι μπορούν ηλικιακά- στις κινητοποιήσεις των νεοσύστατων επιτροπών αγώνα. Απελπισμένοι αλλά επίμονοι, σ’ ένα χωριό που φθίνει υποδειγματικά σε μέσο όρο ηλικίας και πληθυσμιακή πυκνότητα, χαρακτηριστικό παράδειγμα παρακμής εξ΄ αιτίας των μεταλλείων. Σ’ ένα χωριό όπου μεταβλήθηκε σε τόπο γερόντων, το οποίο μεταλλευτικές εταιρείες και κράτος το απαξιώνουν από τα έγγραφά τους, μετονομάζοντας τα μεταλλεία που το ξεθεμελιώνουν σε «Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Στρατωνίου».

Το μαζικό κίνημα που αναπτύθηκε τα τελευταία χρόνια στην Χαλκιδική με επίκεντρο την Ιερισσό, για την αποτροπή της επέκτασης των μεταλλευτικών εκμεταλλεύσεων, υποφωτίζει δυστυχώς αυτή την παράμετρο στο πρόβλημα της Στρατονίκης. Την ίδια υποφωτισμένη οπτική φαίνεται να ασκεί και για την διάνοιξη της λεγόμενης «στοάς προσπέλασης» στο Στρατονικό όρος, την εκτεταμένη διεύρυνση των εγκαταστάσεων του Μαντέμ-Λάκκου Στρατονίκης και την προσπάθεια επαναλειτουργίας του εργοστασίου εμπλουτισμού Ολυμπιάδας. Αποτέλεσμα να επικεντρώνεται μόνον στο αίτημα για αποτροπή δημιουργίας των νέων εγκαταστάσεων των Σκουριών το οποίο αν και απολύτως δίκαιο, δεν είναι ολοκληρωμένο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της προσέγγισης είναι ότι για τις Επιτροπές αγώνα, χρησιμοποιείται ο τίτλος «ενάντια στα μεταλλεία χρυσού», με τον χρυσό να «λάμπει» βέβαια, χωρίς ωστόσο -ευτυχώς- να έχει εξορυχθεί και παραχθεί προς το παρόν ούτε ένα γραμμάριο απ’ το έδαφος (μια προοπτική που σημειωτέον μπορεί να μη συμβεί και ποτέ)!

Απ’ αυτό το κίνημα με τις εντυπωσιακές ομολογουμένως δράσεις-διαδηλώσεις σε Ιερισσό, Πολύγυρο, Μεγάλη Παναγία, Σκουριές, Θεσσαλονίκη, Αθήνα και αλλού, εμείς οι Στρατονικιώτες που υφιστάμεθα τόσα χρόνια τις συνέπειες των μεταλλείων, προσδοκούμε να μας συμπεριλάβει! Διότι, οι υπάρχουσες μεταλλευτικές εκμεταλλεύσεις, οι οποίες θα παραμείνουν ακόμα και εάν με το καλό αποτραπεί η εξόρυξη και τα εργοτάξια στις Σκουριές καταδεικνύουν το πρόβλημα ως ενιαίο και αδιαίρετο. Ότι ισχύει για τη Στρατονίκη, το Στρατώνι και την Ολυμπιάδα σήμερα, αύριο -εάν οι εταιρείες προχωρήσουν- θα ισχύει για τις Σκουριές και τη Μεγάλη Παναγία, μεθαύριο για την Πιάβιτσα και το Νεοχώρι, αντιμεθαύριο για την Τσικάρα και το Γομάτι κοκ. Ας μη γελιόμαστε! Με άγρια ωμότητα μας δηλώνουν αυτήν προοπτική, αφού εκτός από τη συστηματική καταστροφή της Στρατονίκης, είναι αυτές που τουλάχιστον τον τελευταίο αιώνα επιβαρύνουν με γεωμετρική πρόοδο την περιοχή με χαρακτηριστικά παραδείγματα τα ατυχήματα τοξικών λυμάτων στον κόλπο της Ιερισσού το 2002 και τη παρ’ ολίγον φονική πλημμύρα στο Στρατώνι και τη μόλυνση του κόλπου, το 2010. Και που -ποιός άλλωστε μπορεί να εγγυηθεί- τι θα προκαλέσουν στο μέλλον! Είναι αυτές που έχουν διασπείρει σ’ ολόκληρη την περιοχή στείρα μεταλλείων φορτωμένα με βαρέα μέταλλα, τα οποία βαφτίζονται αδρανή υλικά για να χρησημοποιηθούν στην τοπική οδοποιΐα και σε άλλες εργασίες. Και είναι αυτές που δημιουργούν την ψευδεπίγραφη αναφορά της μεταλλευτικής παράδοσης, που επικαλούνται ο δήμαρχος και οι παρακεντέδες των εταιρειών.

Οι υπάρχουσες μεταλλευτικές εκμεταλλεύσεις μας ζητούν επιτακτικά να αντιμετωπίσουμε τα παρασιτικά μεταλλεία στην περιοχή μας συνολικά και όχι αποσπασματικά. Μας υπενθυμίζουν το μείζον εμπόδιο να ανθίσει και να προκόψει ο τόπος μας. Οι ψευτιές πως όλες οι δραστηριότητες μπορούν να συνυπάρξουν με τα μεταλλεία, ήταν και παραμένουν κούφια λόγια και εκπίπτουν ανά τακτά χρονικά δαστήματα που η φύση μας «εκδικείται». Μόνο η προοπτική απαλλαγής συνολικά από αυτά, δημιουργεί ελπίδα να ανακάμψει δια παντός ο τόπος μας. Όσο παραμένουν, θα παρέχουν το κίνητρο στις παρασιτικές μεταλλευτικές εταιρείες και τις κυβερνήσεις-γιουσουφάκια, να επανέρχονται και να διατηρούν την περιοχή όμηρο των επιδιώξεών τους. Πόσο τυχαίο είναι ότι τα μεταλλεία είναι η μόνη δραστηριότητα που προκαλεί τον διχασμό στις τοπικές κοινωνίες; Μάλλον καθόλου!

• Να σταματήσει ΤΩΡΑ η εξόρυξη κάτω απ’ τη Στρατονίκη, 

• Να προχωρήσει άμεσα η μελέτη που αποφάσισε το δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σταγείρων-Ακάνθου για την εκτίμηση της βλάβης του υπεδάφους της, για την αποκατάσταση των πληγών

• Να σταματήσει ΤΩΡΑ η εγκατάσταση εργοταξίου στις Σκουριές,

• Όχι σε κάθε νέα μεταλλευτική δραστηριότητα, μεταλλουργίες χρυσού και χημικές βιομηχανίες στη Χαλκιδική, 

• Αίτημα για νομικό πλαίσιο ραγδαίας σταδιακής απομείωσης των μεταλλευτικών εκμεταλλεύσεων με προοπτική τη θεραπεία του τόπου μας από τα μεταλλεία, ώστε να συνεχίσει η απασχόληση του υπάρχοντος εργατικού δυναμικού προς κατεύθυνση αποκατάστασης, 

• Αίτημα για νομικό πλαίσιο αποχαρακτηρισμού της περιοχής από «μεταλλευτική»!

Πρωτοβουλία κατοίκων και ετεροδημοτών της Στρατονίκης ενάντια σε κάθε νέα μεταλλευτική δραστηριότητα, μεταλλουργίες χρυσού και χημικές βιομηχανίες στη Χαλκιδική