Απέκδυση Όρων παρά Επένδυση τα Μεταλλεία Χρυσού της Χαλκιδικής

Η «καραμέλα» της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων και οι «κέρβεροι» που θα τους ελέγξουν. 

Αναγκαία η υποψία από πολίτες αλλά και...από δικαστές. 

• Το επιχείρημα της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων είναι ταυτόσημο με το «όροι (λεφτά) υπάρχουν» του ΓΑΠ γιατί απλά -σε πλείστες των περιπτώσεων- ΔΕΝ υπάρχουν επωφελείς όροι που μπορούν να τηρηθούν. 

• Το βασικό ερώτημα για την «Επιτροπή» παρακολούθησης είναι: αν αυτή -όταν και εάν αναλάβει έργο- θα λάβει υπ’ όψη της τις ενστάσεις της επιστήμης ή μόνο τις αιτιάσεις της εταιρείας; Θα είναι υποψιασμένη ή ανυποψίαστη; 

• Η «καραμέλα» είναι μέρος σχεδίου συγκάληψης του ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥ δημόσιου οικονομικού-πολιτικού-περιβαλλοντικού ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ της νεώτερης Ελλάδας. 

Στις 10 Απριλίου του 2012 ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΚΑ η «Επιστημονική Επιτροπή Ελέγχου Τήρησης Περιβαλλοντικών Όρων» για τα μεταλλεία της Χαλκιδικής -η «Επιτροπή»- «η οποία θα έχει ως σκοπό την παρακολούθηση της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων των έργων καθώς και την αξιολόγηση της προόδου των αποκαταστάσεων». Αυτό ακούγεται πολύ ωραίο στα αυτιά όσων δεν έχουν ψάξει το θέμα λίγο παραπάνω και δεν είναι υποψιασμένοι. 

Στις 6 Ιουνίου 2012 εκδικάζεται στο ΣτΕ η προσφυγή φορέων και πολιτών της περιοχής για την εν λόγω «επένδυση». 

Κάνοντας το συνήγορο του διαβόλου ας παραβλέψουμε προς στιγμήν τρία πράγματα -προς όφελος των χρυσοθήρων και των τοπικών συνεργών τους. 1) ας υποθέσουμε ότι δεν υπάρχει κανένα οικονομικό σκάνδαλο πίσω από την υπόθεση και ότι το ελληνικό δημόσιο και η τοπική κοινωνία θα έχουν όσα οφέλη τους αναλογούν. 2) ας υποθέσουμε ότι η «Επιτροπή» έχει απεριόριστη πρόσβαση στα δεδομένα και τα στοιχεία των επεμβάσεων και ότι τα μέλη της ασκούν τα καθήκοντά τους με ευσυνειδησία, επιστημοσύνη και χωρίς διαπλοκή με την εταιρεία. 3) ας υποθέσουμε ότι έχουμε να κάνουμε με μια χρυσοθηρική εταιρεία υπόδειγμα ήθους και «επενδυτικότητας» που έχει απαρνηθεί το αμαρτωλό παρελθόν της και τις εγκληματικές πράξεις της μητρικής Eldorado Gold ανά τον κόσμο. 

Η όποια γνωμάτευση και πραγματογνωμοσύνη της «Επιτροπής» θα στηριχτεί φυσικά στους όρους της Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) η οποία δέχτηκε σαν αληθείς και επαρκείς όλους τους ισχυρισμούς της εταιρείας στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Ας κρατήσουμε το γεγονός ότι οι σημαντικές επιπτώσεις σε τέτοιου μεγέθους επεμβάσεις δεν φαίνονται άμεσα αλλά σε βάθος χρόνου ανάλογα με την «ωρίμανση» του έργου (συνήθως σε 5-15 χρόνια). Ας κρατήσουμε και το γεγονός ότι μια σειρά από παραδοχές και αιτιάσεις της ΜΠΕ καταγγέλθηκαν από την πλειονότητα της επιστημονικο-τεχνικής κοινότητας σαν ανεπαρκείς και αναληθείς. Τι θα μπορούσε τότε να συμβεί στο χρόνο «ωρίμανσης» του έργου; Η απάντηση είναι ότι -ακόμα και έτσι- θα συμβούν καταστάσεις ανέκκλητες και μη αναστρέψιμες, τραγικές για το περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους και για τις άλλες δραστηριότητες ανάπτυξης και βιοπορισμού της περιοχής για τις οποίες δεν υπήρχε καμία υποψία εξαρχής -αφού τηρούνταν απαρέκκλιτα οι όροι της ΑΕΠΟ, δηλ. της ΜΠΕ. Αυτές οι καταστάσεις θα προκύψουν απλά γιατί στη ΜΠΕ απεκρύβησαν στοιχεία και παρουσιάστηκαν σαν αναστρέψιμες, συνέπειες καθολικά μη αναστρέψιμες μόνο και μόνο για να «καθησυχάσει» ο κόσμος (γι’ αυτό δεν προηγήθηκε δημόσια διαβούλευση) και για να πέσει η υπογραφή στην ΑΕΠΟ (γι’ αυτό τον Παπακωνσταντίνου τον πήγαν κατ’ ευθείαν απ’ τα μνημόνια στην ΑΕΠΟ). Χαρακτηριστικές περιπτώσεις όπου έχουν θεσπιστεί κίβδηλοι ή «ανεφάρμοστοι» όροι είναι οι παρακάτω, για τις οποίες μπορούν να αναζητηθούν λεπτομέρειες σε πλήθος ντοκουμέντων, μεταξύ αυτών και το πόρισμα της ομάδας εργασίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ , του Συμβουλίου Περιβάλλοντος του ΑΠΘ και μεμονωμένων καθηγητών του ΑΠΘ και άλλων ΑΕΙ. 

1. Η περίπτωση του αρχέγονου δάσους. 

2. Η περίπτωση της υδροφορίας. 

3. Η περίπτωση της όξινης απορροής και των τοξικών μετάλλων. 

4. Η περίπτωση της αστοχίας. 

5. Η περίπτωση των κυανιούχων και αρσενικούχων αποβλήτων. 

6. Η περίπτωση των αιωρούμενων και της όξινης βροχής. 

7. Η περίπτωση της ρύπανσης των υδάτων. 

Για τις περιπτώσεις αυτές ποιος θα απολογηθεί και σε ποιον, αφού η τελική κατάσταση θα είναι μια κατάσταση χωρίς επιστροφή; Ποιος θα απολογηθεί και σε ποιον για τη λείψυδρη Χαλκιδική, για το «αναδασωμένο» αρχέγονο δάσος, για τους τουρίστες που δεν θα την προτιμούν, για το απούλητο μέλι των μελισσάδων, για τις περίεργες αρρώστιες των κατοίκων, για μια σειρά από άλλες αναπτυξιακές ευκαιρίες που χάθηκαν στο φρούδο όραμα της «πράσινης» χρυσοθηρίας; Τα μέλη της «Επιτροπής» θα νίπτουν τας χείρας τους ότι ενήργησαν ευσυνείδητα και έλεγξαν τους όρους της ΑΕΠΟ και η εταιρεία θα ισχυρίζεται ότι δεν έκανε τίποτα λιγότερο ή περισσότερο από ό,τι προέβλεπε η σχετική άδεια. Και ας φανταστούμε την περίπτωση να μην ισχύουν οι τρεις υποθέσεις εργασίας που κάναμε στην αρχή. Δηλαδή, όπως συνήθως, να επικρατήσουν η αυθαιρεσία, τα στραβά μάτια, η διαπλοκή και οι πραγματικές ορέξεις της εταιρείας. Θα είναι η αρχή του τέλους για την περιοχή; Μόνο και μόνο γιατί κάποιοι πίστεψαν εξ αρχής σε καλές προθέσεις της καλής εταιρείας, της καλής διοίκησης και της καλής αυτοδιοίκησης παραβλέποντας τις ενστάσεις της επιστήμης και της τεχνικής χωρίς να είναι...υποψιασμένοι, ακόμα και οι...δικαστές. Πως θα δικαιολογήσουν μια τέτοια απέκδυση όρων; 

Υ.Γ. Οι εκατοντάδες συμπολίτες που έχουν επενδύσει στην «επένδυση» για εξασφάλιση εργασίας θα πρέπει να κάνουν υπομονή μαζί με τους άλλους εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους της κρίσης -που μέρος της είναι η δραστηριότητητα των ‘Ελληνικός Χρυσός’ και ‘Eldorado Gold’- μέχρι η νέα πολιτική διοίκηση να βάλει τα πράγματα στη θέση τους με επενδύσεις (χωρίς εισαγωγικά) και με όρους ανάπτυξης. Μέχρι τότε να κατευνάζουν την οργή τους μαζί με τους υπόλοιπους εξαθλιωμένους έλληνες στα χτεσινά αφεντικά που μας έφεραν σ’ αυτή την κατάντια.