H ΦΩΝΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΙΣΧΥΡΗ

Ρεπορτάς της εφημερίδας “ΧΡΟΝΟΣ” από την ημερίδα της 13ης Φεβρουαρίου στην Αλεξανδρούπολη, όπου συμμετείχε και αντιπροσωπεία από τη Χαλκιδική.

«Αν τα χρυσορυχεία σημαίνουν ανάπτυξη, τότε από τις αφρικανικές χώρες όπου δραστηριοποιούνται αποκομίζοντας μεγάλα κέρδη, στη χώρα μας θα έρχονταν μαύροι τουρίστες και όχι μαύροι μετανάστες», η απάντηση του καθηγητή Αλέξη Μπένου που απέσπασε το χειροκρότημα.

Φορείς και πολίτες δήλωσαν έτοιμοι να αγωνιστούν κατά του χρυσού, στην ανοιχτή συγκέντρωση κατά των χρυσορυχείων, που διοργάνωσαν στην Αλεξανδρούπολη το πρωί της Κυριακής, η διανομαρχιακή επιτροπή κατά του χρυσού Ροδόπης – Έβρου και ο δήμος Αλεξανδρούπολης. Ρεπορτάζ Δήμητρα Συμεωνίδου

Από το 2001 όταν οι τοπικές κοινωνίες σήκωσαν ανάστημα ενάντια στην κυάνωση για παραγωγή χρυσού στη Θράκη πέρασαν 10 χρόνια, εντός των οποίων η φωνή κατά του χρυσού φορέων και πολιτών, με ορισμένες δυστυχώς εξαιρέσεις, όχι απλώς δεν ατόνησε, αλλά ισχυροποιήθηκε. Αυτό απέδειξε η ανοιχτή συγκέντρωση κατά των χρυσορυχείων, που διοργάνωσαν στην Αλεξανδρούπολη το πρωί της Κυριακής, η διανομαρχιακή επιτροπή κατά του χρυσού Ροδόπης – Έβρου και ο δήμος Αλεξανδρούπολης. Το δημοτικό αμφιθέατρο της πόλης ήταν κατάμεστο από εκπροσώπους φορέων και απλούς πολίτες, που στάθηκαν για ώρες όρθιοι, περιμένοντας με αγωνία να ακούσουν ότι ο χρυσός δεν απειλεί τη Θράκη.

Οι επιστήμονες Αλέξης Μπένος καθηγητής κοινωνικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ και Γιώργος Τριανταφυλλίδης λέκτορας πολυτεχνικής σχολής ΑΠΘ, μεταλλειολόγος – μηχανικός, σύμβουλος του ΤΕΕ Θράκης για το θέμα του χρυσού, ανέλαβαν να εξηγήσουν με τη γλώσσα της επιστήμης γιατί οι επένδυση χρυσού θα είναι καταστροφική για το περιβάλλον της περιοχής και την υγεία των πολιτών.

«Κοίτασμα»…μερικά γραμμάρια χρυσού ανά τόνο πετρώματος

Στη Θράκη, όπως έγινε γνωστό στην ομιλία του κ. Τριανταφυλλίδη, υπάρχει χρυσός σε περιεκτικότητες μερικών γραμμαρίων στον τόνο του πετρώματος. Όταν σε κάποια περιοχή της γης υπάρχει μία ουσία, όπως για παράδειγμα ο χρυσός, σε περιεκτικότητες οι οποίες καθιστούν την απόληψή του οικονομικά αποδοτική με τα διατιθέμενα μέσα, η περιοχή χαρακτηρίζεται ως «κοίτασμα» και είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου να προχωρήσει σε εξόρυξη και απόληψη. Η λογική αυτή είναι αποτυπωμένη στο Ν. 210/1973, τον Μεταλλευτικό Κώδικα.

Τις συνέπειες της εξόρυξης αυτών των γραμμαρίων χρυσού από τα έγκατα της Θράκης περιέγραψε γλαφυρά ο κ. Τριανταφυλλίδης, ώστε να γίνουν κατανοητές από πολίτες που δε διαθέτουν απαραίτητα επιστημονικές γνώσεις. Η επένδυση απαιτεί γιγαντιαίες εξορύξεις πετρωμάτων επιλεκτικά όπου υπάρχει χρυσό με βάθος εκσκαφής από βάθος 300 – 500 μέτρα. Άλεση των πετρωμάτων, μία διαδικασία πρωτόγνωρη για τη Θράκη. Εκχύλιση των πετρωμάτων για διαλυτοποίηση του χρυσού στα μπάνια κυανίου. Πρόκειται για υδρομεταλλουργία και απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού σε μία χώρα που το έχει δραματικά ανάγκη για την επιβίωση. Απόθεση του κυανιούχου σκουπιδιού όπου υπάρχει τρύπα ανοιχτή.

Σε κυανιούχα ατμόσφαιρα θα αναπνέουν οι πολίτες

Όσον αφορά το κυάνιο, για το οποίο γίνεται τόσος λόγος, αυτό διατίθεται στο εμπόριο ως κυανιούχο νάτριο. Είναι εύκολα διαλυτό στο νερό και στις συνθήκες περιβάλλοντος με τη διαλυτοποίηση υπάρχει πια στο νερό ως υδροκυάνιο. Στο κοινό νερό το υδροκυάνιο εξατμίζεται στην ατμόσφαιρα. Αφού είναι διαλυτό στο νερό κολλάει στην υγρασία της ατμόσφαιρας. Και τότε πάει με τον άνεμο όπου πάει η υγρασία. Φανταστείτε τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την υγεία των πολιτών, συμπλήρωσε τα λεγόμενα του Γιώργου Τριανταφυλλίδη, ο Αλέξης Μπένος καθηγητής κοινωνικής ιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ.

Το δίλημμα ανάπτυξη ή υγεία έθεσε τίτλο στην ομιλία του ο κ. Μπένος, τονίζοντας, «ότι πρώτα από όλα στοχεύουμε στην προστασία της υγείας, και μετά έρχονται όλα τα άλλα. Γι’ αυτό οποιαδήποτε παραγωγική διαδικασία επιβαρύνει και μάλιστα ανεπανόρθωτα την υγεία του πληθυσμού, θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτη. Πολλοί λένε ότι χρειάζονται στην περιοχή θέσεις εργασίες, εμείς λέμε όχι στις θέσεις εργασίας του θανάτου. Αν καταστραφεί όλη η περιοχή δε θα υπάρχει καμία θέση εργασίας για κανέναν». Το κυάνιο, όπως περιέγραψαν οι δύο επιστήμονες, όταν διαλυθεί στο νερό σκοτώνει όλους τους μικροοργανισμούς που είναι απαραίτητοι για τον άνθρωπο. Ακόμη και εάν το νερό αποτοξικοποιηθεί, ήδη είναι νεκρό.

Παρέμβαση κατά του χρυσού από τη Γερμανία

Μία παρέμβαση από τη Γερμανία του καταγόμενου από την Κίρκη καθηγητή στο Ινστιτούτο Ορυκτολογίας – Πετρογραφίας του πανεπιστημίου του Αμβούργου Κυριάκου Αρίκα, ήρθε να υποστηρίξει το περιεχόμενο των δύο επιστημονικών ομιλιών. Σύμφωνα με τον κ. Αρίκα, ο χώρος από βορειοανατολικά και ανατολικά των Σαπών μέχρι Κασσιτερές και Συκορράχη και στη νοτιοδυτική προέκταση μέχρι Πέραμα – Πετρωτά (σχεδόν μέχρι την παραλία Μεσημβρίας-Πετρωτών) αποτελεί στο σύνολο τη γνωστή «επιθερμική ζώνη» μήκους πάνω από 20 χλμ και πλάτους 3-6 χλμ. Όλος αυτός ο χώρος κινδυνεύει να γίνει μελλοντικά ένα πελώριο συγκρότημα μεταλλείων και το φυσικό τοπίο θα αντικατασταθεί από θεόρατα επιφανειακά ορυχεία, επιχωματώσεις, πλατείες, τραβέρσες, δρόμους και πελώριες λεκάνες με τοξικά μεταλλευτικά απόβλητα.

Εδώ δεν πρέπει να παραληφθεί και η επιθερμική εμφάνιση Πεύκων, 15 km ΒΑ της Αλεξανδρούπολης και άλλες περιοχές (π.χ. Κίρκης – Αισύμης) που σε μια ευρεία φάση των επεκτάσεων μεταλλευτικών δραστηριοτήτων μπορούν να γίνουν αντικείμενα ενδιαφέροντος. Όταν ερχόμενος από Κομοτηνή και πλησιάζεις προς Σάπες που τώρα φαίνεται απέναντι όλη η θαυμάσια εκείνη λοφώδης περιοχή από Κώνο (ανατολικά Σαπών) μέχρι Κασσιτερά και Συκορράχη και δεξιά το Οδοντοτό και οι άλλοι λόφοι της περιοχής Πετρωτών Περάματος, θα βλέπεις σκαμμένη και απογυμνωμένη γη. Τα σημερινά παιδιά και εγγόνια των κατοίκων της Θράκης θα βγαίνουν τότε οπωσδήποτε στους δρόμους, διαμαρτυρόμενοι και διερωτώμενοι, γιατί η πολιτεία και οι γονείς τους επέτρεψαν την περιβαλλοντική αυτή καταστροφή της χώρας τους. Αλλά τότε θα είναι πλέον αργά».

Ο  αγαπητός κατά τ’ άλλα μητροπολίτης Άνθιμος προκάλεσε το κοινό αίσθημα

Τις επιστημονικές ομιλίες, ακολούθησαν οι τοποθετήσεις φορέων του Έβρου και της Ροδόπης, όπου το ενδιαφέρον μονοπώλησε ο μητροπολίτης Αλεξανδρούπολης κ. Άνθιμος, που προκάλεσε το κοινό αίσθημα  με τα λεγόμενα του. Φορείς και πολίτες περίμεναν από τον μητροπολίτη να εξηγήσει την άποψη, που εξέφρασε πρόσφατα, ότι πρέπει εν μέσω οικονομικής κρίσης και ανεργίας να επανεξεταστούν όλες οι επενδύσεις. Ο μητροπολίτης εμφανίστηκε αμετανόητος, δήλωσε ότι δεν πείστηκε από τις τοποθετήσεις των επιστημόνων και ενώ παραδέχτηκε ότι η συγκεκριμένη επένδυση θα κάνει κακό, προσέθεσε: «πρέπει στους ανθρώπους που είναι δίπλα μας χωρίς δουλειά, να δώσουμε ελπίδα και όραμα. Ποιος δεν θέλει την υγεία, αλλά στον τόπο μας κουραστήκαμε πολύ να μας υπόσχονται για ανάπτυξη. Χάσαμε πολλές αναπτυξιακές ευκαιρίες και υποπτεύομαι ότι ο λαός δεν θα είναι δίπλα μας σε αυτήν την αγωνιστική πορεία εναντίον αυτών των επενδύσεων. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε και άλλες απόψεις τις οποίες θα καταλαβαίνει ο απλός κόσμος, προκειμένου να στερεωθεί μέσα μας μία άποψη. Διαφορετικά έχω την υποψία ότι ο κόσμος δεν θα μας ακολουθήσει».

Πολλές φορές η τοποθέτηση του μητροπολίτη Άνθιμου διακόπηκε από ανθρώπους που διαφωνούσαν  δημόσια μαζί του, ενώ ακόμα και όταν μία γυναίκα από το κοινό του έθεσε ευθέως το ερώτημα είστε υπέρ ή κατά της επένδυσης, δεν απάντησε, αλλά επέλεξε μία μεσοβέζικη έκφραση, «αν ήμουν πολιτικός και με ξαναψηφίζατε θα σας απαντούσα αμέσως». Ο μητροπολίτης δήλωσε γνώστης για όλα όσα γράφτηκαν και ακούστηκαν για αυτόν, ενώ μία έκφραση που ακούστηκε από το κοινό «εσείς είστε αρεστός στην εταιρεία», τον έκανε προς στιγμήν να θυμώσει. Απευθυνόμενος στου φορείς είπε, «δώστε μας ελπίδες για ανάπτυξη, αλλιώς φοβάμαι ότι ο λαός δεν θα μας ακολουθήσει στους αγώνες ενάντια στο χρυσό».

Νωρίτερα ο υφυπουργός Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Γιώργος Ντόλιος μετέφερε στο κοινό της Θράκης την προσωπική του θέση ενάντια στο χρυσό και όχι της κυβέρνησης, όπως αυτή είχε εκφραστεί διά στόματος του υφυπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Μανιάτη. Αναλυτικά ο κ. Ντόλιος είπε: «η κρίση οικονομική θίγει όλους μας, γι’ αυτό και το δίλημμα ανάπτυξη ή ανεργία, παίρνει αποκρουστικές διαστάσεις. Οι επενδύσεις είναι απαραίτητες, αλλά λέμε όχι στις επενδύσεις με οποιοδήποτε κόστος.

Οι πρώτες μελέτες που παρουσιάστηκαν μιλούσαν για 100 θέσεις εργασίες για 10 χρόνια, αυτό είναι το διακύβευμα της ανάπτυξης. Ο κ. Ντόλιος τέλος χαρακτήρισε επιτακτική ανάγκη την αλλαγή του Μεταλλευτικού Κώδικα.

Κάλεσμα στη Χαλκιδική του χρυσού και όχι της τουριστικής ανάπτυξης

Η απάντηση στον μητροπολίτη Άνθιμο ήρθε άμεσα, όχι μόνο από τους φορείς της περιοχής, αλλά από πολίτες της Χαλκιδικής, που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι θα πει χρυσός. «Η Χαλκιδική είναι ένα τόπος με μεγάλη ανάπτυξη, ο δεύτερος νομός πανελλαδικά σε τουρισμό, όχι όμως η δική μου Χαλκιδική που έχει χρυσό», είπε χαρακτηριστικά από του βήματος ο Τόλης Παπαγεωργίου μέλος επιτροπής κατά του χρυσού. «Ο τόπος μας έχει καταστραφεί, όλες οι άλλες δραστηριότητες υποβαθμίζονται συστηματικά. Εμείς σεβασμιότατε έχουμε κάτι που δεν έχετε εσείς, έχουμε μάτια και βλέπουμε πώς έγινε ο τόπος μας, έχουμε 30 εκ. τόνους τοξικά απόβλητα, έχουμε 15 εκ. κυβικά μέτρα νερό απώλειες, έχουμε θάλασσες που είναι γεμάτες τοξικά απόβλητα, βυθούς με βαρέα μέταλλά και ψάρια γεμάτα με αρσενικό και μόλυβδο και πλημμύρες που κατεβάζουν όχι βράχια, αλλά τοξικά απόβλητα». Ανάλογες τοποθετήσεις πραγματοποίησαν εκπρόσωποι και από άλλους δήμους της Χαλκιδικής, πρώην δήμος Παναγίας, Σταγείρων – Ακάνθου, όπου δραστηριοποιούνται χρυσορυχεία.

Την επαγγελματική ιδιότητα του γεωλόγου χρησιμοποίησε ο αντιδήμαρχος Κομοτηνής Βασίλης Κυπριανίδης για να εξηγήσει στον μητροπολίτη πόσο καταστροφική θα είναι η επένδυση, ενώ γνωστοποίησε τη θέση του δήμου Κομοτηνής ενάντια στο χρυσό. Στο βήμα ανέβηκαν, επίσης, για πουν ένα μεγάλο όχι στον χρυσό η αντιπεριφερειάρχης Έβρου, Γεωργία Νικολάου, ο Σταύρος Τσάγκος και ο Νίκος Παπαθανασίου από το ΤΕΕ Θράκης, ο Σωκράτης Γρηγορόπουλος από την Οικολογική Ομάδα Ροδόπης και άλλοι.

Πολλοί εκπρόσωποι φορέων πήραν το λόγο για να δηλώσουν την αντίθεσή τους στον χρυσό, αλλά κυρίως για να προσπαθήσουν να μεταπείσουν τον μητροπολίτη Άνθιμο, αφού γνωρίσουν ότι η γνώμη του μπορεί και επηρεάζει την κοινωνία και τους πολίτες. Εμείς θα κρατήσουμε ως απάντηση στα λεγόμενα του μητροπολίτη Άνθιμου την έκφραση του δημάρχου Αλεξανδρούπολης Βαγγέλη Λαμπάκη: «όταν ο ηγέτης φύγει από τον λαό, τότε και ο λαός θα φύγει από τον ηγέτη».